برنامه دهي الگوهاي طراحي فضاي باز عمومي با رويكرد سرمايه اجتماعي (نمونه موردي: ميدان تجريش)

تعاملات اجتماعي و مراودات شهري نيازمند بستري براي شكل گيري هدفمند مي باشند. همچنين شادابي و پويايي شهر در بستر فضاهاي عمومي جلوه گر خواهد شد زيرا مكان تعامل و رفتارهاي شهروندي است و روح اجتماعي و تجانس اجتماعي را در خود شكل مي دهد . روابط و تعاملات اجتماعي به صورت هاي مختلف فردي و گروهي در فضاهاي شهري، يكي از اركان تحقق افزايش سطح سرمايه اجتماعي در حوزه فضاهاي عمومي شهر مي باشد . در ايران يكي از حلقه هاي گمشده در زندگي روزمره مردم توجه به ساعات تفريح و گذران اوقات فراغت مي باشد، در عين حال فضاهاي موجود در شهرها از نظر وسعت يا تعداد مي تواند كافي باشد ولي الگوي سازماندهي شده و هدفمند براي تبديل آنها به يك فضاي باز عمومي با توجه به پتانسيل هاي سرمايه اجتماعي و مشاركت مردمي وجود ندارد. اين پژوهش در نظر دارد تا به بررسي موضوعاتي كه در آنها فضاهاي شهري، به عنوان فضايي سرمايه ساز نمود پيدا مي‌كند ، بپردازد و همچنين سعي شده است سرمايه اجتماعي را از ميان زندگي شهري فضاي اجتماعي و در نظريات انديشمنداني از قبيل پاتنام و بورديو، بررسي نمايد. اين پژوهش با رويكردي تحليلي به بررسي نقش فضاهاي شهري در توليد سرمايه اجتماعي مي پردازد و در ادامه فضاهاي شهري و سرمايه اجتماعي را در شهرسازي اسلامي- ايراني مورد كنكاش و تحليل قرار مي‌دهد. نتايج حاصل از اين تحقيق مي‌تواند نقش فضاهاي شهري در توليد سرمايه اجتماعي را به عنوان يك كاتاليزور مشخص كرده و اين مفهوم را در شهرسازي روشن كند. تدوين اصول طرحي و برنامه دهي براي الگوي طراحي فضاهاي باز عمومي موجود در شهرها از اهداف اين پژوهش مي باشد. نمونه موردي پيشنهادي ميدان تجريش تهران مي باشد زيرا علاوه بر آن كه داراي پتانسيل هاي بالا از جهات مختلف است، عنصر بازار و فضاي امام زاده صالح (ع) را هم در كنار خود دارد كه از نكات مورد توجه در بازتوليد سرمايه اجتماعي مي باشد .