نگاهي به مفهوم تزيينات و زيبايي در معماري بومي ايران ( نمونه موردي تيمچه بزرگ بازار قم )

يكي از نخستين پرسش‌ها در زيبايي‌شناسي آن است كه چرا زيبا، زيبا مي‌نمايد؟ زيبايي شناسي عبارت است از قابليت درك چيزي از اشياء بيش از آنچه هستند؛يعني نگاهي به پشت پرده ي چيزي كه خود را به صورت تصوير ارائه كرده است. در اصل در معماري اسلامي زيبايي بر اصل تزيين استوار است. تزيين از لحاظ ماهيتي بر دو جنبه كالبد و معنا است . معناي باطني ان با انديشه ها و تفكرات ديني عجين شده است كه ريشه در الگوهاي سنتي ما دارد. ايران ما در دوره هاي مختلف حكومتي چه در دوره هخامنشي و يا در بعد از اسلام تا پايان دوره قاجار شاهد زيبايي شناسه مبتني بر تزيين بوده درباره بازار و تحولات آن به كرّات سخن رانده شده است اما از تزئينات بازار و الگوهاي سنتي موجود در آن پژوهش ومطالعه اي زيادي صورت نگرفته است؛ در مقالۀحاضر تيمچه بزرگ قم را از لحاظ ساختاري، كالبدي، فضايي و نقشي را كه تزئينات موجود آن در ايجاد فضايي منسجم ايفا مي نمايد مورد بررسي قرار گرفته است تا به نحوي اجمالي به معرفي تيمچه پرداخته شد. در مطالعات معماري ايران توجه كمتر به اين تيمچه و زيبايي هاي ان شده در حالي كه اين تيمچه داراي يزدي بندي ها و رسمي بندي هاي بي بديل و زيبايي است كه مفهوم كامل زيبايي مطلق را براي مخاطب عرضه ميدارد. در مقالۀ فعلي كه به صورت تحليلي- پژوهشي است و نحوة جمع آوري اطلاعات آن به صورت ميداني ،كتابخانه هاي واينترنتي ميباشد سعي برآن داريم تا به اين سوالات پاسخ دهيم تا به نحوي ممكن بتوانيم شكلي از معماري قاجاري و اسلامي را به نمايش بگذاريم كه از لحاظ ساخت و تزئينات براساس الگوهاي سنتي و ديرينمان است.