تبيين نيازهاي محيطي سالمندان با هدف دستيابي به الگوي سالمندي فعال

نوشتار حاضر قصد دارد با مرور الگوي سالمندي فعال به‌عنوان الگويي جامع در اين حوزه، به ارائه‌ي بيان روشني از نيازهاي محيطي سالمندان در طراحي بپردازد. هدف اساسي در اين راستا، ارتقاي كيفيت زندگي سالمندان و همچنين كمك به حفظ تعادل ميان استقلال فردي و پشتيباني و حمايت هاي بيروني خواهد بود. در مسير رسيدن به پاسخ اين پرسش كه نيازهاي محيطي مي‌توانند چه نقشي در تحقق الگوي سالمندي فعال داشته باشند، در گام اول به مفهوم «نياز محيطي» و ارتباط آن با ارزش‌ها و توقعات سالمندان و همچنين مرور الگوي سالمندي فعال و معيارهاي آن در حوزه‌هاي مختلف پرداخته شده است. در اين مطالعه با تكيه بر مفهوم ارزش‌هاي ميتني بر نيازها، سعي شده است طبقه‌بندي مناسبي از نيازهاي محيطي سالمندان ارائه گردد؛ ازاين‌رو، با استفاده از روش «برنامه‌ريزي معماري مبتني بر ارزش» كه توسط رابرت هرشبرگر مطرح‌شده است، ضمن تبيين نيازهاي محيطي سالمندان در پنج حوزه‌ي عملكردي، فيزيكي، زيست‌شناختي، روانشناختي و اجتماعي، به موضوعات مرتبط با هر حوزه و تأثير آن ها بر ايجاد قابليت‌هايي در محيط به منظور پاسخگويي به شرايط و محدوديت‌هاي خاص سالمندان پرداخته مي‌شود. در نهايت با تكيه بر اطلاعات به دست آمده، مي‌توان از راهكارهاي طراحي منتج از نيازها در طراحي محيط‌هاي مرتبط با سالمندان و همچنين ساير كاربري‌هاي عمومي مشترك بهره جست.