بررسي نمودهاي تجلي حس وحدت به عنوان يكي از مظاهر هنر مقدس در خانه قدكي تبريز

در هنر اسلامي ‌وحدت هرگز پيامد پيوستگي عوامل تشكيل‌دهنده نيست، بلكه ذاتي است و همه شكل‌هاي ويژه فرعي، از آن حاصل مي‌شود. مضمون اصلي اسلام، وحدتي است كه همواره در همه‌جا و همه‌وقت موجود است و تنها بايد آن‌ را بازشناخت. متعالي¬ترين هدف هنر قدسي نمايش وحدت و حضور حق در زندگي انسان است. خانه به عنوان مكاني كه بيشترين حضور انسان در آن انجام مي¬گيرد، در نمايش حس وحدت از چشم هنرمند و معمار مسلمان پوشيده نمانده و جاي جاي آن تجلي¬گاه نمادهايي از حضور خداوند است. تاكنون پژوهش¬هاي متعددي در مورد حس وحدت در فضاهاي مذهبي انجام يافته است. هدف اين پژوهش بررسي و تطبيق نمودهاي حس وحدت در خانه قدكي در تبريز به عنوان نمونه¬اي از خانه¬هاي ايراني اسلامي در دوره قاجار است. براي رسيدن به اين هدف، موضوع حس وحدت در معماري اسلامي از نظر تعدادي از انديشمندان هنر و معماري قدسي مثل تيتوس بوركهارت، نادر اردلان و لاله بختيار، سيد حسين نصر و ... مورد مطالعه قرار گرفته و مصداق¬هاي تجلي حس وحدت در خانه قدكي تبريز مورد بررسي قرار گرفته است. طبق نتايج به¬دست آمده، عواملي مانند بهره¬گيري از عناصر اربعه در خانه، هندسه، نور، جهت قبله، درون-گرايي و حياط مركزي، مركزگرايي، تقارن، آب و انعكاس آن، تاق و قوس، محرميت و سلسله مراتب، باعث تجلي حس وحدت در خانه قدكي شده كه چگونگي اين حصول در متن مقاله آمده است.