آنزيم سوكروز سينتاز و اهميت آن در گياهان

اندام¬هاي مخزن اكثر گونه¬هاي گياهي با كربن و انرژي به شكل ساكارز تغذيه مي شوند. مصرف ساكارز در سلول‌هاي گياهي پس از شكستن آن به دو قند شش كربنه در سيتوزول توسط آنزيم سوكروز سينتاز انجام مي¬شود. شكستن ساكارز براي گياهان، نه تنها براي تخصيص منابع كربن، بلكه براي ايجاد پيام¬هاي قندي بر پايه هگزوز در ساختارهاي ورودي، نيز حياتي است. جريان ساكارز به درون متابوليسم مخزن نيازمند شكستن آن توسط ايزوفرم¬هاي اينورتاز و سوكروزسينتاز (SUS) بوده كه در بخش¬هاي مختلف درون سلولي مستقر هستند. اين فعاليت¬ها، ورود ساكارز به درون مسيرهاي بيوشيميايي مجزا، نظير تنفس يا بيوسنتز پلي ساكاريدهاي ديواره سلولي و اندوختن ذخيره را تنظيم مي¬كنند. علاوه بر آن، اعضاي خانواده ژني كد كننده اينورتازها يا سوكروز سينتازها در سطح رونويسي و پس از رونويسي به پيام هاي محيطي مختلف نظير تغييرات دروني كه منعكس كننده عملكردشان است (نظير هگزوزها و سيستم¬هاي هورموني مسئول هگزوز همانند پيامدهي اسيد آبسيزيك) پاسخ مي¬دهند. نقش¬هاي حياتي ديگر براي آنزيم¬هاي تجزيه كننده ساكارز نظير سوكروز سينتاز، فعاليت آن در اندام¬هاي ذخيره اي است كه در انتقال مسافت طولاني ساكارز نقش دارد. علاوه بر آن بيان سوكروز سينتاز با دماي پايين و پاسخ¬هاي غير هوازي همراه مي¬شود. مقدار، مسير و جايگاه متابوليسم ساكارز به طرز بالايي مسئول پيام¬هاي محيطي خارجي و داخلي اند و مي¬توانند به ترتيب نمو و سازگاري با تنش را بطور چشمگيري تغيير دهند. در پايان، چون قندها بيان ژن را نيز تنظيم مي¬كنند، بنابراين آنزيم¬هاي تجزيه كننده¬ي ساكارز يك نقش اساسي در كنترل نمو و تمايز سلولي دارند. اين مقاله مروري، متابوليسم و نقش آنزيم سوكروز سينتاز در فعاليت¬هاي حياتي گياهان را بررسي مي¬كند.