بررسي آماري اثر يخبندان بر محصولات كشاورزي ( مطالعه موردي: منطقه حاشيه تفتان )

از آنجایی كه پدیده یخبندان و سرمازدگی به محصولات كشاورزی منطقه تفتان خسارات زیادی را وارد می كند، بنابراین، بررسی یخبندان و سرمازدگی در این منطقه ضروری میباشد. برای بررسی این پدیده در منطقه تفتان از داده های كمینه دما، ۴ ایستگاه سینوپتیك (زاهدان، خاش، نصرت آباد، میرجاوه) و ۴ ایستگاه كلیماتولوژی (گوهركوه، كارواندر، چشمه زیارت، و كورین) استفاده گردید. تاریخ های وقوع یخبندان های زودرس پاییزه و دیررس بهاره در آستانه های مورد نظر (صفر و كمتر از آن) برای یخبندان و دماهای (۱/۱، ۲/۲، ۳۳، ۴/۴) درجه سلسیوس برای سرمازدگی استخراج و طول دوره و فراوانی روزهای یخبندان و سرمازدگی و طول دورهٔ رشد آنها محاسبه گردید. پس از بررسی رابطهٔ یخبندان با ارتفاع، نقشه های پهنه بندی در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی ترسیم گردید و در نهایت با استفاده از روش همبستگی رتبه ای اسپیرمن رابطه ی یخبندان با محصولات كشاورزی مورد بررسی گرفت. نتایج نشان داد زودترین یخبندان پاییزه و دیرترین یخبندان بهاره در ارتفاعات تفتان رخ می دهد و دیرترین یخبندان پاییزه و زودترین یخبندان بهاره در نواحی غربی و جنوب شرقی رخ می دهند. همچنین تحلیل و تفسیر نتایج نشان داد كه یخبندان پاییزه بیشترین تأثیر را بر محصولات زراعی مانند گندم، جو، نباتات علوفه ای می گذارد. در حالی كه یخبندان بهاره بیشترین تأثیر را بر محصولات باغی مانند، زردآلو، بادام و گیلاس داشته است. بررسی رابطهٔ بین عملكرد محصولات كشاورزی با سرمازدگی نشان داد كه فقط محصولات باغی حاشیه ای كوه تفتان دچار سرمازدگی شده اند.