بررسي آزمايشگاهي اثر شطرنجي بودن مانع متخلخل در كنترل جريان غليظ

جريان¬هاي غليظ به¬عنوان يكي از مهم¬ترين عوامل رسوب¬گذاري در مخازن سدها مي¬باشند كه با انتقال رسوب¬ها به نزديكي بدنه سد و با تأثير بر اجزاي اصلي آن موجب ناكارآمدي سد پيش از زمان پيش¬بيني شده براي عمر مفيد آن مي¬گردند. تحقيق حاضر بر روي فلوم با طول 10 متر، عرض 30 و ارتفاع 45 سانتي¬متر انجام گرديد. اندازه متوسط رسوبات (D_50) 86 ميكرومتر بوده است. در تحقيق حاضر 18 آزمايش در غلظت ثابت 20 گرم بر ليتر و دبي ثابت 7/0 ليتر بر ثانيه در سه شيب0، 5/1 و 5/2 درصد انجام شد. ابعاد چينه¬هاي مكعبي موجود 1/2 سانتي¬متر بوده و قطر دايره درون آن¬ها 11 ميلي¬متر مي¬باشد. دو ارتفاع 15 و 24 سانتي¬متر براي صفحه متخلخل، مانع متخلخل و مانع متخلخل شطرنجي انتخاب گرديدند. محدوده¬ي عدد فرود دنسيومتريك پيشاني جريان غليظ در تحقيق 222/0 تا 296/0 بوده است. نتايج نشان داد كه با افزايش ارتفاع مانع متخلخل، ميزان دبي رسوبي عبوري كاهش مي¬يابد. عملكرد مانع شطرنجي نسبت به صفحه متخلخل درشرايط يكسان ارتفاع و شيب به لحاظ كم¬تر بودن تخلخل سطحي بهتر مي¬باشد. نتايج نشان مي¬دهد كه كارآيي مانع متخلخل نسبت به دو حالت صفحه و شطرنجي در شرايط يكسان، به¬دليل ورود جريان از چند جهت به درون تخلخل بهتر بوده است. هم¬چنين حالت شطرنجي نسبت به صفحه به¬دليل كم¬تر بودن ميزان تخلخل سطحي بهتر بوده و مي¬توان گفت كاهش درصد تخلخل در حالت صفحه¬اي سبب افزايش كارآيي مانع مي¬گردد.