اثرات زيستي اسانس فلفل سياه روي پارامترهاي جدول زندگي بيد سيب‌زميني،Phthorimaea operculella Zeller

بيد سيب‌زميني، Lep.: Gelechiidae)) Phthorimaea operculella Zeller، يكي از زيان‌آورترين آفات سيب¬زميني در انبار و مزرعه مي‌باشد كه خسارت آن در انبار بيشتر از مزرعه است. با توجه به اهميت كنترل اين آفت در انبار و اثرات زيان‌بار سموم شيميايي، كنترل غير شيميايي آفت ضروري به نظر مي‌رسد. در اين تحقيق اثر غلظت زيركشنده‌ي 20 درصد اسانس فلفل سياه(LC20 معادل 67/14 ميكروليتر برليتر هوا) روي پارامترهاي جمعيتي بيد سيب زميني در شرايط آزمايشگاهي در دماي 2±25 درجه¬ي سليسيوس، رطوبت نسبي 5±65 درصد و دوره¬ي نوري 12 ساعت تاريكي و 12 ساعت روشنايي مورد بررسي قرار گرفت. اميد به زندگي در اولين روز ظهور حشرات كامل در شاهد و تيمار اسانس فلفل سياه در ماده 66/13 و 92/12 و در نر 06/15 و 93/11 بود كه نشانگر كاهش اميد به زندگي آفت در زمان ظهور حشرات كامل در برابر اسانس بود. نرخ ناخالص توليدمثل (GRR) در شاهد و تيمار اسانس فلفل سياه به ترتيب 87/63 و 42/58 ماده/ماده/نسل بود. همچنين مقادير نرخ خالص توليدمثلي (R0) در شاهد و تيمار 41/62 و52/54 ماده/ماده/نسل برآورد شد. نرخ ذاتي افزايش جمعيت (rm) و نرخ متناهي افزايش جمعيت (ƛ) آفت تحت تاثير غلظت زيركشنده اسانس كاهش يافت. اسانس فلفل سياه باعث افزايش معني¬دار مقدار ميانگين مدت زمان يك نسل (T) آفت هم شد. با توجه با اثرات زيستي اسانس فلفل سياه روي پارامترهاي جمعيتي بيد سيب¬زميني به نظر مي‌رسد كه اين تركيب مي¬تواند جايگزين مناسبي براي سموم شيميايي در مديريت اين آفت در انبار باشد.