بررسي اثرات نامتقارن تكانه هاي قيمت نفت بر بيكاري در ايران

نفت به دلايل گوناگون مانند سهولت در حمل و نقل و نبود جانشين مناسب در برخي زمينه ها، تا ساليان متمادي همچنان سهم زيادي از كل مصرف انرژي جهان را در اختيار خواهد داشت. از اين جهت، بديهي است هرگونه نوسان در روند تقاضا، عرضه، قيمت و ساير متغيرهاي تأثيرگذار بر اين بخش نيز آثار بسياري را بر اقتصاد كشورهاي توليدكننده و مصرف كننده نفت در پي دارد و در برخي موارد، سبب اختلالاتي درسيستم اقتصادي اين كشورها مي شود در چند دهه اخير، نوسان قيمت نفت مقارن با تحولات شگرف اقتصادي بوده است و اين موضوع موجب شد تا پژوهشگران به بررسي ارتباط اين دو روند در طول زمان بپردازند. ايجاد تكانه هاي عظيم نفتي و ظهور پديده هاي مهم اقتصادي مانند ركود جهاني، تورم و بيكاري، پيش از پيش نگاه ها را به اين موضوع معطوف داشته است. در اين مطالعه به بررسي اثرات نامتقارن تكانه هاي قيمت نفت بر بيكاري در اقتصاد ايران بر اساس اطلاعات فصلي در طول دوره 1380:1 تا 1386:4 پرداخته شده است. به اين منظور ابتدا تكانه هاي مثبت و منفي قيمت نفت از طريق مدل GARCH برآورد، سپس روابط متقابل متغير هاي مدل با استفاده از روش خودرگرسيون برداري (VAR) بررسي گرديد. نتايج حاصل نشان مي دهد كه اثرات افزايش و كاهش قيمت نفت بر بيكاري يكسان نبوده، به عبارت ديگر، تكانه هاي قيمت نفت اثر نامتقارن بر بيكاري دارد.