ارزيابي كارآيي و رتبه بندي شركت هاي بورس اوراق بهادار با استفاده از تحليل پوششي داده ها

بورس اوراق بهادار يك بازار رسمي است كه در آن خريد و فروش سهام شركت ها انجام مي شود بنابراين بررسي ميزان كارايي شركت هاي بورس داراي اهميت مي باشد. تحليل پوششي داده ها يكي از كاربردي ترين روش هاي ناپارامتريك محاسبه كارايي و رتبه بندي واحدهاي تصميم ساز مي باشد. اساس اين روش مبتني بر يك سري بهينه سازي و استفاده از تكنيك برنامه ريزي خطي مي باشد. اين مدل مجموعه اي از اوزان را براي متغيرهاي نهاده و ستاده هر واحد تصميم گيري به دست آورده و بر اساس آن كارايي هر واحد را محاسبه مي كند. هدف از مقاله حاضر معرفي تكنيك تحليل پوششي داده ها (DEA) و مدل BCC با ماهيت نهاده محور براي محاسبه ي امتياز كارايي شركت هاي بورس اوراق بهادار و رتبه بندي آن ها با استفاده از مدل اندرسون- پترسون (AP) مي باشد. در اين راستا اطلاعات 51 شركت بورسي در سال هاي 1391-1387 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. شاخص هاي كارايي شامل دو نهاده (حجم سرمايه و سابقه بورس) و دو ستاده (سودساليانه و سود هر سهم) مي باشد. يافته هاي حاصل از مدل نشان داد كه تنها 9 شركت در سال 1387، 8 شركت در سال 1388، 9 شركت در سال 1389، 7 شركت در سال 1390، 7شركت در سال 1391، به مرز كارايي رسيده اند و بقيه شركت ها كارايي كمتر از يك دارند يعني ناكارا مي باشند. شركت هاي ناكارا بر اساس نمره كارايي قابل رتبه بندي هستند ولي براي رتبه بندي شركت هاي كارا روش AP مورد استفاده قرار گرفت.