بررسي ساختار و درون‌مايه‌هاي سبك شعري أبوذيه در خوزستان

سبك شعري ابوذيه (دوبيتي) مهم‌ترين و گسترده‌ترين بخش از ادبيات شفاهي مردم عرب خوزستان را تشكيل مي‌دهد كه به دليل نزديكي به گويش مردم، بهاي بيشتري به آن داده مي‌شود. اكثر كلمات كاربردي در اين شعر نيز، ريشه در زبان فصيح عربي دارد. در شعر عربي خوزستان به موضوعات متنوعي پرداخته مي‌شود اما ركن اصلي و اساسي در اين شعر مدح و رثاي اهل ‌بيت (ع) است. واز لحاظ فرم وساختار، ابوذيه (دوبيتي) رايج‌ترين قالب شعري مي‌باشد. ابوذيه، داراي چهار مصرع است كه سه مصراع اولش از سه جناس تام تشكيل شده و هر كدام يك معناي خاص دارد و در آخر هم با يك مصرع، و با لفظ «ايّه» تمام مي‌شود. ابوذيه از بحر «وافر» است و وزن آن « مفاعلتن، مفاعلتن، فعولن» مي باشد‌. سرآمدترين شاعر اين فن، مرحوم ملا فاضل سكراني است كه شهرتي فرا ملي داشته و در ابوذيه هاي خود از صنايع بديعي بسيار بهره برده است. در اين پژوهش با روشي توصيفي – تحليلي، به معرفي ساختار و درون مايه‌هاي ابوذيه در شعر عاميانه مردم عرب خوزستان خواهيم پرداخت. اين نوع شعر كه به دليل تداعي سريع قافيه‌ها و رديف‌ها رواج‌ زيادي دارد، در پند و اندرز، ابراز عشق، گله‌گذاري، مدح و رثاي اهل بيت (ع)، ابراز اندوه، تهييج احساسات و غيره به‌ يك رسم ديرينه در ميان شاعران و فرهنگ‌مداران عرب رايج بوده است. و با وجود پيروي از شعر قديم، برخي تغييرات و نوآوري¬ها در قالب‌ها و اغراض شعري و نيز در سبك و روش داشته است.