تاثير زبان و ميراث عربي بر «منشآت» فاضل جمي

مطالعات جامعهشناختي زبان نشان داده است كه مجاورت اقوام و جابجايي‌هاي مهم ميان آن‌ها از عوامل اجتماعي بسيار مهمي است كه بر ساختار كاربردهاي زبان تاثير به سزايي دارد. موقعيت جغرافيايي ويژۀ شهرستان مرزي جم و مجاورت آن با كشورهاي عربي حوزۀ جنوبي خليج فارس، زمينۀ مناسب براي تماس دو زبان فارسي و عربي در اين خطه از ميهن عزيز را فراهم كرده‌است. بنابراين هر دو زبان با اين همجواري بر يكديگر اثر گذاشتند. بخشي از اين تاثيرات در لهجۀ جمي و به تبع آن در زبان فارسي معيار در سطح واژگان، ساختواژي كلمات مركب، صرف و نحو و اقتباس از قرآن كريم و ميراث ادبي زبان عربي است. نگارندگان در اين جستار پس از ضبط داده‌ها در حوزه‌‌هاي ياد‌شده از كتاب منشآت اثر فاضل جمي، فرهيختۀ نامي شهرستان جم، در پي بررسي تاثير زبان عربي بر زبان فارسي در اين خطه هستند. اين پژوهش مبتني بر شيوۀ توصيفي تحليلي است. از جمله نكاتي كه بايد بدان اشاره نمود، تسلط فاضل بر زبان عربي و بومي نگاري و تاثير فراوان او از زبان عربي و نثر فني معاصرين وي مي‌باشد.