بررسي تاثير جايگاه مساجد در بهبود كيفيت شهرها نمونه موردي اصفهان و تبريز

investigationg the impact of the mosques position on tabriz and isfahan cities quality improvement

مسجد از زمان اسلام ، مهمترين عنصر شهري و مركز تبلور عالي ترين اشكال خلاقيت ، ذوق و سليقه معماران مسلمان بوده است . معماري اسلامي ايراني الهام گرفته از نماد و نشانه هاي مقدس و بيان كننده عظمت و شكوه جمال ازلي است كه فضاي معماري را جداي از ارزشهاي ديني نميداند و از اهميت بسيار زيادي در بحث طراحي شهري ، معماري (كالبدي) و روانشناسي محيطي (اجتماعي) برخوردار است .از آنجا كه مسجد به عنوان يك عنصر مهم فضاي شهري ، اثرات فراواني حتي بر تعاملات اجتماعي مردم در جامعه و در مقياس كوچكتر يك محله دارد ، لذا در اين مقاله كوشش شده تا با مطالعه موردي بر ميدان نقش جهان و بازار تبريز به تبيين و ارزيابي نقش مساجد در ارتقاء كيفيت محيط (كالبدي-اجتماعي) پرداخته شود. در اين پژوهش ، با روش كتابخانه اي و مراجعه به منابع مختلف سعي شده با نگاه به تاريخ و گذشته كشورمان راهكارهايي جهت ارتقاء جايگاه مسجد در يك فضاي شهري اسلامي بازيابي شوند. همچنين ارتباط وحدت و يكپارچگي ميان اجزاء و ساختار مساجد و نيز وجود مسجد در بطن فعاليت هاي اجتماعي و طراحي آن در مقياس انساني براي استفاده كننده به گونه اي مطرح گردد كه موجب پويايي فضاي شهرهاي اسلامي گردد.