بررسي نقش پلان معماري بناهاي عمومي و دولتي در بهينه سازي مصرف انرژي

صرفه جويي در مصرف انرژي يكي از چالش هاي مهم جهان امروز است. در سال هاي اخير افزايش نگراني ها در خصوص تبعات زيست محيطي مصرف انرژي و گرم شدن كره زمين، اهميت اين موضوع را دوچندان كرده است، از سوي ديگر سهم بخش ساختمان در مصرف انرژي كشورها قابل توجه است به طوري كه بخش ساختمان حدود 40 درصد از كل مصرف انرژي را به خود اختصاص مي دهد، در اين بين ساختمانهاي دولتي به دلايلي همچون مقياس، كميت و سهم آنها از كل ساختمانهاي كشور، ماهيت غيرانتفاعي و از طرفي احداث بر اساس بودجه‌هاي دولتي سهم قابل توجهي را از مصرف انرژي به خود اختصاص مي‌دهند به طوري كه براساس مطالعات و برآوردهاي انجام شده، حدود 4800ميليون كيلووات ساعت انرژي الكتريكي (معادل 2.5 درصد از كل انرژي مصرفي كشور) در ساختمانهاي دولتي مصرف مي‌گردد. (سازمان بهره‌وري انرژي ايران، 1394)؛ لذا بهينه سازي مصرف انرژي در اين ساختمانها از اهميت قابل توجهي برخوردار است، از طرفي راهكارهايي جهت طراحي براي معماران و مهندسان ساختمان وجود دارد كه هم اثر بخشي محيطهاي اداري را بالا برده و هم شرايط صرفه‌جويي در مصرف انرژي را فراهم مي‌كنند. اكثر معماران تمايل به استفاده از طراحي غير‌فعال را دارند تا اينكه فضاهايي مهيج، روشن، بزرگ و دنج و صرفه‌جو را ايجاد كنند. در مقاله حاضر به طور اختصاصي با ذكر تصاويري از نمونه هاي موردي به گونه‌شناسي طراحي پلان ساختمان دولتي در چهار دسته پلان فشرده، پلان با حياط مركزي، پلان خوشه‌اي و پلان خطي پرداخته شده و ضمن بررسي هر يك از گونه‌ها از جنبه هاي كاركردي و صرفه جويي در مصرف انرژي به تحليل نقاط قوت و ضعف پرداخته و در آخر ضمن نتيجه گيري از مباحث مطرح شده و معرفي پلان منتخب، ملاحضاتي كلي در خصوص طراحي پلان بناهاي دولتي پيشنهاد گرديده است.

Saving energy is one of the major challenges facing the world. In recent years, increasing concern about the environmental consequences of energy consumption and global warming has doubled the importance of this issue. In recent years, the increasing concern about the environmental consequences of energy consumption and global warming has doubled the importance of this issue. In the other hand, the share of the building sector in the energy consumption of the countries is significant. The construction sector accounts for about 40% of total energy consumption. According to studies and estimates, about 4,800 million kilowatt-hours of electrical energy are consumed in public buildings. Therefore, optimizing energy consumption in these buildings is of great importance. On the other hand, there are design solutions for architects and building engineers that both enhance the effectiveness of office environments and provide energy saving conditions. In the present article, specifically with illustrations of case studies, the design of a government building plan was divided into four categories of compact planes, central yard plan, cluster plan and linear plan. After analyzing each of the plan species from the functional aspects and saving on energy consumption, we analyze the strengths and weaknesses of the plan. Finally, after the conclusion of the topics, General considerations regarding the design of a public buildings plan are proposed