بررسي و تحليل روايات فضايل و خواص سوره حمد با تاكيد بر نظرات آيت الله معرفت

سوره حمد در قرآن كريم از جايگاه و منزلت بالايي برخوردار است و فضايل و خواص زيادي براي آن ذكر شده است؛ اما تحليل نادرست اين فضايل، آسيب هاي زيادي مانند تساهل و سستي در اعمال ديگر را به دنبال خواهد داشت؛ بنابراين، بررسي اين روايات ضروري مي نمايد. روايات رسيده در فضايل سوره حمد از نظر اعتبار داراي كثرت نقل و در برخي موارد متواتر هستند؛ اما براي بررسي محتوايي اين روايات، بايد به اين نكات توجه داشت: الف) ثواب هاي رسيده در برخي موارد حقيقي نيستند و طبق عقول مردم عنوان شده اند و ثواب هاي اغراق آميز مي تواند از باب مبالغه به عنوان يك صنعت ادبي باشد. ب) در نظام الهي ثواب از باب تفضل است نه استحقاق بنابراين تناسب بين پاداش و عمل در نظام الهي معنا ندارد. ج) پاداش عمل نسبت به فاعل آن متغيير است. د) براي اينكه ثواب بر عمل مترتب شود بايد شرايط آن نيز مهيا باشد؛ زيرا فضايل از باب اقتضا هستند نه حقيقت. با توجه به نكاتي كه عنوان شد در اين مقاله سعي شده تا با نقد و تبيين انديشه هاي آيت الله معرفت مانند عدم شفابخشي مستقل سوره حمد، تناسب بين پاداش و عمل در روايات فضايل، ديدگاه ايشان در مورد راويان برخي از اين روايات و نيز اعتبار و تواتر آنها تحليل و واكاوي شوند.