بررسي و تحليل روش تفسيري علّامه معرفت با تأكيد بر التفسير الأثري الجامع

كتاب التفسير الأثري الجامع ، آخرين اثر ارزشمند آيت الله علاّمه محمّد هادي معرفت است كه با هدف پالايش روايات تفسيريِ سليم از سقيم به نگارش درآمده است. علاّمه معرفت، تفسير را به دو شاخه نقلي(مأثور- روايي) و اجتهادي (عقلي- درايي) تقسيم كرده است. از ديدگاه ايشان، مراد از تفسير نقلي يا أثري (مأثور)، عبارت است از بهره گيري از خود قرآن و سپس روايات نقل شده از معصومين عليهم السلام، و بعد از آن هم روايات صحابه و تابعان. ايشان تفسير مأثور از پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و ائمّه معصومين عليهم السلام را حجّت مطلق مي داند؛ همچنان كه سخنان صحابه را حجّت نسبي، و تابعان را از نظر علمي و عملي معتبر دانسته است كه نقدهايي بر چگونگي هاي تعريف و تقسيم تفسير از سوي ايشان به نقلي و اجتهادي وارد است. چنانچه روش تفسيري را بهره گيري از منبع يا منابع خاص براي روشن ساختن معاني و مقاصد آيات قرآن بدانيم؛ در اين پژوهش، روش تفسيري ايشان در بهره گيري از چهار منبع استفاده شده (قرآن، روايات نقل شده از معصومين عليهم السلام، صحابه و تابعان)، مورد بررسي قرار گرفته و به نمونه هايي از آن اشاره شده است.