عصمت انبياء و مراتب آن از نظرگاه تفسيري آيه الله معرفت

عصمت انبياء يكي از مباني اعتقادي مسلمانان است، اما در خصوص زمان و گستره آن در طول زندگي انبياء الهي در ميان فرقه هاي مختلف اسلامي، قبض و بسط هايي مشاهده مي شود. اهميت برخورداري معصوم از اين ملكه نفساني كه مانع از انجام گناه و تمايل به آن مي-شود، ناشي از خودداري ايشان از انجام است در حالي كه قدرت و توانايي بر صدور دارند. اين مقاله كه با روش توصيفي تحليلي نگاشته شده در پي بررسي نظرگاه آيه الله معرفت، قرآن پژوه و مفسر قرن حاضر تنظيم شده، تا ديدگاه ايشان در خصوص چيستي و كميت عصمت انبياء و راز تفاوت برخورداري ايشان از اين موهبت الهي مورد بررسي قرار گيرد. از اين منظر، اگر چه جلب اعتماد قوم، شايستگي تلقي وحي و بينش دروني، وجود عصمت را در انبياء ضروري مي سازد، اما برخورداري از اين ملكه، اكتسابي بوده و با تلاش و تزكيه نفس حاصل مي شود. بررسي آيات قصص در تبيين زندگي انبياء، و طلب استغفار بعضي به جهت ترك اولي، نشانگر برخورداري متفاوت انبياء از اين ملكه نفساني است. نگارنده در اين مقاله بر آن است كه شدت و ضعف برخورداري انبياء از عصمت، تنها در گرو موهبت الهي نبوده و قدرت انبياء در رشد و تقويت اين ملكه و ارتقا بخشي به آن، درجات ايشان را رقم مي زند.