كارايي نظريه بطن آيت الله معرفت با استفاده از روايات تأويلي جزء دوازدهم قرآن كريم

موضوع بطن قرآن كه گاه با عنوان تأويل از آن ياد مي‌شود، يكي از موضوعات مهم علوم قرآن به شمار مي‌‌آيد. روايات متعددي از شيعه و سني درموضوع بطن و تاويل قرآن وارد شده است كه در قرآن آيه اي نيست مگر آنكه ظاهر و باطني داشته باشد، پس نبايد فقط به ظاهر ايات توجه كرد و از معارفي كه در وراي ظاهر است غافل شد.ظاهر قرآن تنزيل آن است و باطن قرآن تأويل آن. بحث بطن قرآن از زمان پيامبر و سپس در بين انديشمندان قرآني مطرح بوده ولي آن‌چه در اين‌ پژوهش محل بحث واقع شده، نظريه جديدي است كه علامه معرفت در زمينه «بطن و تأويل قرآن» مطرح مي‌كنند، و آنچه باعث تمايزديدگاه ايشان با ديگران مي شود روشمند كردن مسأله بطن در قرآن است. باطن در نظر ايشان يعنى آن مفاهيم عمومى و كلّى كه پس از جدا ساختن آيه از ويژگى‏ها و جزئيّات مورد نزول، حاصل مى‏شود و اين معانى همان مراد واقعى آيات است كه در همه زمانها جريان دارد.بطن بايد وقتي كه از درون آيه استخراج شد، حكم يك كبراي كلي شود كه مورد ظهر آيه يكي از مصاديقش باشد. از منظر ايشان تأويل به معناي جري و تطبيق امري داراي ضابطه است و بايد با قاعده سبر و تقسيم و رعايت تناسب كامل ميان معناي ظاهري و باطني، به تأويل آيات پرداخت. در اين مقاله با روش توصيفي و تحليل محتوا به بررسي «كارايي نظريه بطن آيت الله معرفت با استفاده از روايات تأويلي جزء دوازدهم قرآن كريم » پرداخته و به اين نتيجه رسيده ايم كه نظريه بطن آيت الله معرفت در مورد آياتي كه روايات تأويلي در مورد آنها از لسان معصوم صادر شده و بتوان بعد از الغاي خصويت و استخراج مفهوم كلي از آيات، آن را بر مصاديق جديد تطبيق دهيم، كارايي دارد.