شماره ركورد كنفرانس :
3795
عنوان مقاله :
نگرشي به نظام چند معنايي قرآن كريم با تأكيد بر ديدگاه آيت الله معرفت(ره)
پديدآورندگان :
خاني محمد رضا u.khany@yahoo.com مركز تفسير و علوم قرآن حوزه علميه قم ؛ , طيب حسيني سيد محمود tayebh@rihu.ac.ir پژوهشگاه حوزه و دانشگاه ؛
كليدواژه :
استعمال لفظ در بيش از يك معنا , چند معنايي , آيت الله معرفت , معاني باطني قرآن
عنوان كنفرانس :
اولين همايش ملي بررسي آراي تفسيري علامه محمد هادي معرفت (ره)
چكيده فارسي :
يكي از مسائل علم اصول، استعمال لفظ در بيش از يك معنا است. خاستگاه اين مسأله بيشتر مربوط به الفاظ قرآن كريم است. دانشمندان علم اصول و مفسران دربارهي امكان و وقوع استعمال لفظ در بيش از يك معنا در الفاظ عرب و الفاظ قرآن كريم ديدگاههاي گوناگوني دارند. آيت الله معرفت در گستردهترين ديدگاه معتقد به امكان و وقوع چند معنايي در زبان عرب و الفاظ قرآن كريم است. ايشان اگر چه چنين استعمالي را متداول و متعارف نمي داند ولي معتقد است قرآن كريم اين مشكل را سهل شمرده است و قرآن كريم در بسياري از موارد بر خلاف متعارف يك لفظ را در يك آيه در دو معنا استعمال كرده است. ايشان معتقد است ميان بحث معاني باطني آيات قرآن و استعمال لفظ در بيش از يك معنا رابطه تنگاتنگي وجود دارد. در بحث معاني باطني قرآن، مفهوم عام حاصل از آيه را (با رعايت مناسبت نزديك ميان مفهوم عام با معناي ظاهري آيه و مراعات نظم و دقت در الغاي خصوصيت از آيه)، معناي باطني و مستقل از معناي ظاهري و در عرض آن مي داند. ايشان معناي ظاهري آيه، در كنار معناي باطني آيه را از مصاديق استعمال لفظ در بيش از يك معنا مي داند.