شماره ركورد كنفرانس :
3795
عنوان مقاله :
معناشناسي اصطلاح دين از منظر علامه معرفت با تاكيد بر آيه لا اكراه
پديدآورندگان :
سادات فخر سيد علي a.sadatfakhr@isca.ac.ir پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي ؛
كليدواژه :
معناشناسي دين , معتزله , علم كلام , علامه معرفت , تفسير قرآن
عنوان كنفرانس :
اولين همايش ملي بررسي آراي تفسيري علامه محمد هادي معرفت (ره)
چكيده فارسي :
تفاوتهاي فرق كلامي در اسلام به تمايز ديدگاه آنان در مسائل كلامي بر ميگردد. مسئله مهمي كه در قرن اول ميان متكلمان مسلمان بسيار جنجال به پا كرد، اين مسئله بود: اگر كسي گناه كبيره انجام دهد، آيا مومن باقي ميماند يا نه؟ نظريه منزله بين المنزلتين ( نه مومن نه كافر، بلكه فاسق) باعث شد كه فرقه كلامي معتزله تاسيس شود. متكلمان مسلمان گرچه به تعريف ايمان، شرك، فسق و غيره پرداختهاند؛ اما كمتر كسي است كه اصطلاح دين را تعريف كرده باشد. مرحوم علامه معرفت در تفسير آيه 256 سوره بقره به تعريف دين پرداخته و آن را شبيه ايمان قرار داده است؛ اما هنگام نقد نظريه معتزله در باره مرتكب كبيره تعريف ديگري از دين ارائه ميدهند. اين پژوهش به بررسي و نقد نظريه ايشان در باره معناشناسي دين ميپردازد و از روش تفسيري اثري (تفسير روايي) و روش تفسير عقلي استفاده ميكند و در نهايت به اين نتيجه ميرسد كه ايشان نظريه منسجمي در تعريف دين ارائه نكردهاند.