بررسي و تحليل روانشناسي موسيقي بيروني قصايد سلطاني كلهركرمانشاهي

حسينقلي خان سلطاني كلهر، يكي از شاعران بزرگ دورۀ قاجار است كه شعرش همانند خود او كمتر شناخته شده است. سئوال اصلي اين نوشته كه به روش كتابخانه اي فراهم آمده، آن است كه موسيقي بيروني شعر سلطاني كلهر بيشتر از چه اوزاني (شفّاف، كدر، جويباري، خيزابي، دوري، متناوب الاركان و ...)، شكل يافته است و از نظر روانشناسي چه تأثيري در روحيّات و جذب مُخاطب داشته است؟ بنابراين بررسي وزن شعر و تأثيرگذاري آن بر روان مخاطب و ابعاد مختلف اين تأثيرگذاري، موضوع اين پژوهش بوده است. نتايج اين پژوهش نشان مي دهد كه سلطاني كلهر، از ميان اوزان پُركاربرد شعر فارسي، بيشتر، بحر رمل را براي سرودن برگزيده و از به كار گرفتن اوزان غريب و نادر پرهيز كرده است. همچنين وي براي جذّابيّت و دلنشيني بيشتر اشعارش، از اوزان جويباري، شفّاف، استفاده كرده است. از حيث روانشناسي نيز به منظور تأثيرگذاري بيشتر بر روحيّۀ مخاطب، سعي كرده است از اوزان بلند، دوري، مُثمن و متناوب الاركان را به كار بگيرد، چرا كه باعث ايجاد شور و نشاط و در نتيجه قابليّت به ياد سپردن بيشتري از طرف مخاطب دارد.