تأمّلي در خط و كتابت

در گذشته به سبب گستردگي مناطق تحت حكومت فرمانروايان در نواحي مختلف، ارسال پيام از جانب خليفه به حاكمان و بالعكس، امري ضروري مي نمود، و از آنجايي كه انتقال اخبار به وسيله ي خط انجام مي گرفت، براي آگاهي از تاريخ نامه نگاري نيز بايد نخست به تاريخ خط رجوع كرد، چون ممكن است نخستين نوشته هاي انسان، نامه بوده باشد.؟ بنابر اين اگر اختراع خط را حاصل نيازهاي شخصي به ارسال پيام بدانيم - با اين فرضيه - نخستين نگارش و كتابت انسان، نامه خواهد بود كه در اين صورت نياز به آن بر سنگ نوشته ها تقدّم مي يابد زيرا، سنگ نوشته ها، نوشتن نامه به نسل هاي آينده است در حالي كه نامه، پيامي به هم عصران است. ديگر اينكه، بالطبع اين فكر به ذهن خطور مي كند كه در هر كدام از دوره ها بايد تفاوتي در شيوه ي نوشتن نامه ها وجود داشته باشد كه نگارندگان در پژوهش حاضر كوشيده اند تا به صورت اجمالي خط و كتابت قبل و بعد از اسلام و نقش دبيران و كاتبان سلسله هاي ايراني را مورد بحث و بررسي قرار دهند تا مشخص شود آيا تفاوت چشگيري در اين زمينه در هر كدام از دوره ها احساس مي شود يا نه؟