شماره ركورد كنفرانس :
3797
عنوان مقاله :
سبكشناسي تحميديههاي آثار منثور سلسلۀ نعمةاللهي
پديدآورندگان :
محمدي محمد mo.mohammadi7443@gmail.com دانشجوي دكتري زبان و ادبيات دانشگاه فردوسي , عرفاني بيضايي محمد جواد دانشگاه پيام نور
كليدواژه :
تحميديه , تصوف , عرفان , سبكشناسي , سلسلۀ نعمةاللهي
عنوان كنفرانس :
دوازدهمين همايش بين المللي انجمن ترويج زبان و ادبيات فارسي ايران
چكيده فارسي :
پديدآورندگان آثار ادبي در آغاز سخن، به ستايش و ثناي پروردگار و ذكر نعمتهاي الهي تبرك جسته و به روان پيامبر اكرم (ص) و خاندان ايشان درود ميفرستند. اين فرآيند در اصطلاح، تحميديه نام گرفته است.
بررسي تحميديه در آثار پديد آمدۀ دورههاي مختلف تاريخي و يا در ميان آثار نويسندگان با داشتن يك مشرب فكري يا مذهب خاص، منجر به كسب نتايج جالب و كشف ويژگيهاي سبكشناسانه ميشود.
در آثار شاعران و نويسندگان، گاهي به ويژگيهاي مشتركي برميخوريم كه حاكي از پيروي آن شاعران و نويسندگان از يك روش خاص يا به عبارتي از يك سبك، در پديد آوردن آثار ادبي است. اين وحدت رويه و سبك يكسان در سطوح مختلف زباني، فكري و ادبي قابل تحليل و بررسي است.
با مطالعۀ تحميديه در 128 اثر منثور از عارف و صوفي بزرگ قرن هفتم، شاه نعمةالله ولي كرماني و مشايخ سلسلۀ نعمةاللهي، به منظور يافتن ويژگيهاي سبكي آنها، اين نتيجه حاصل شد كه تحميديهها غالباً كوتاه و به زبان عربي بوده و در اين ميان، پنج اثر داراي تحميديۀ مفصل به زبان فارسي است.
پس از به دست آوردن بسامد ويژگيهاي تحميديههاي مورد نظر مشخص گرديد كه برخي از ويژگيهاي مشترك تحميديههاي ياد شده بيانگر سبكي خاص است. از جمله اين كه عبارات متن، غالباً به نثر مسجع و آهنگين است و در همگي، استناد به آيات قرآن و روايات، فراوان به چشم ميخورد.