بررسي اثرات مخرب دزدان دريايي و نقش و جايگاه نيروي دريايي راهبردي

از زمان نخستين كشتي، دزدي دريايي يكي از اصلي‌ترين عامل بر هم زدن امنيت دريايي در آب‌هاي جهان بوده است. امروزه روش‌هاي دزدان دريايي به ربودن كشتي و گروگان‌گيري خدمه آن‌ها ارتقا يافته است البته عوامل زيادي ازجمله استفاده از فناوري هاي مدرن در كشتي‌ها و در پي آن كاهش خدمه بر روي عرشه و بزرگ‌تر شدن اندازه كشتي نيز در افزايش تعداد حملات دزدان دريايي تأثير بسزايي داشته است. با توجه به افزايش استفاده از مسيرهاي دريانوردي، بسياري از كشتي‌ها بايد سرعت خود را براي كنترل ترافيكي و ناوبري كاهش دهند و همين مسئله باعث مي شود به اهداف اصلي دزدان دريايي تبديل شود. همچنين، دزدان دريايي اغلب در محدوده آب‌هاي كشورهاي درحال‌توسعه با ناوگان نظامي كوچك و مناطق درگير جنگ و كشمكش هاي داخلي كه داراي مسيرهاي تجاري بزرگ نيز هستند، عمليات خود را به اجرا مي گذارند. همچنين دزدي هاي دريايي پيشرفته مي توانند در نواحي كه داراي ثبات سياسي نيستند رخ بدهد. بي‌گمان توانمندي كشورها در امنيت و ثبات از منابع و منافع درياها در محيط ملي، منطقه‌اي و جهاني از مؤلفه‌هاي تأثيرگذار در توسعه قدرت دريايي يك كشور محسوب مي‌گردد. قدرت دريايي يك كشور درصحنه درياها و اقيانوس‌ها به‌صورت تلفيقي از توسعه ناوگان تجاري، نظامي و زيرساخت‌ها و علوم دريايي نمود پيدا مي كند. براي كشور ايران كه منافع و اقتصاد و امنيت آن با دريا گره‌خورده است برخورداري از قدرت و سيادت دريايي يكي از اولويت‌هاي كليدي محسوب مي‌گردد. نيروي دريايي راهبردي ارتش جمهوري اسلامي ايران در كنار ساير اركان قدرت دريايي كشور تاكنون با حضور مستمر و مقتدرانه خود در آب‌هاي حاكميتي و درياهاي آزاد به‌عنوان ابزاري قدرتمند در توسعه امنيت و سيادت دريايي كشور تأثيرگذار بوده است. مقاله حاضر با بررسي اثرات مخرب و علل مختلف بروز دزدي دريايي و بررسي حقوق درياها و كنوانسيون ملل متحد در مورد حقوق دريايي سعي در شناسايي تأثيرات اين امربر تجارت ناوگان دريايي و همچنين به بازخواني و بررسي برخي از مهم‌ترين اقدامات نيروي دريايي در برقراري امنيت خطوط مواصلات دريايي و تحقق سيادت دريايي كشور از آغاز جنگ تحميلي تاكنون پرداخته مي‌شود. اميد است كه اين تلاش كوچك موردتوجه واقع‌شده باشد.