قرآن و روان درماني مبتني بر عبادت (درمان مبتني بر آموزه هاي رفتاري يا طريقة فعاله‹peragmatism ›

اخيراً در ميان روانشناسان ،گرايش هايي پيدا شده است كه طرفدار توجه بيشتر به دين، براي سلامت روان و درمان بيماري هاي رواني و به ويژه پيشگيري از بروز آن ها مي باشد. از همين رو نقش ارزنده و اهميت جايگاه قرآن در رفع مشكلات رواني و رفتار هاي انحرافي، بيش از پيش آشكار مي شود ؛زيرا قرآن كريم، متضمن آيات بسياري است كه فطرت وجودي انسان و حالات گوناگون روان ِ او را به وضوح متذكر شده ، علل و عوامل بيماري روحي و رواني و همچنين راهكارها و شيوه هاي معالجة روان ِانسان را به روشني بيان مي دارد. از جمله راهكارهايي كه قرآن در اين خصوص بيان مي دارد، وجوب انجام عبادت هايي چون نماز، روزه، حج، دعا و ذكر مي باشد. اين پژوهش با تكيه بر روش توصيفي –تحليلي آثار عبادت هاي مذكور را از در پيشگيري و درمان بيماري هاي روحي و رواني مورد بررسي قرار داده است.نتايج پژوهش حاكي از آن است كه حالت تمدد اعصاب و آرامش نفساني پس از نماز كه در پنج وعده در روز تكرار مي شود براساس روش«منع متقابل»به خاموش شدن تدريجي اضطراب در انسان منجر مي گردد؛در روزه نيز خودداري از خوردن و آشاميدن نوعي تمرين و مقاومت در برابر شهوات بوده كه بدين ترتيب روح تقوا كه يك سيستم هدايت كننده به شمار مي رود، در انسان زنده مي شود؛ انجام مناسك حج نيز تمريني براي مهار كردن نفس و حكومت برشهوات و انگيزه هاي نفساني است؛ دعا و ذكر خداوند متعال نيز در نفس انسان، امنيت و آرامش به وجود مي آورد، زيرا موجب درمان اضطراب هاي ناشي از احساس عجز و تنهايي در برابر فشارهاي زندگي مي باشد، همچنان كه در حوزة روان درماني، آشكار كردن مشكلات و مسايل و بيان آن ها براي شخصي ديگر،موجب آرامش رواني و كاهش شدت اضطراب انسان خواهد شد.