ارزيابي تاثير اجتماعي طرح احداث و توسعه سراي محله (مطالعه موردي: سراي محله بروجردي)

واقعیت این است كه بی توجهی یا كم توجهی به ابعاد اجتماعی و فرهنگی در اجرای طرح ها و پروژه های شهری و توجه صرف بر جنبه های فنی و كالبدی پروژه ها موجب نادیده گرفته شدن نیازهای انسانی و ظهور مسائل گسترده در محیط های شهری نظیر افزایش ناامنی، رشد آسیب های اجتماعی، كاهش دسترسی به خدمات شهری و محله ای، رشد بی عدالتی، افزایش بی هویتی نزد شهروندان، گسترش جرائم اجتماعی و در مجموع كاهش كیفیت زندگی ساكنین گردیده است. این وضعیت، چالش های جدیدی را پیش روی مدیریت شهری قرار داده و باعث شده است تا استفاده از رویكردهای جدید كه كاهنده مسائل یاد شده بوده و ابعاد مثبت طرح ها را تقویت كند در دستور كار مدیران و برنامه ریزان شهری قرار گیرد. از جمله این رویكردها، استفاده از تكنیك ارزیابی تاثیر اجتماعی طرح ها (اتا) است كه با بهره گیری از رویكرد سیستمی به دنبال افزایش مشاركت شهروندان در توسعه پایدار شهرهاست. ویژگی اساسی تكنیك یادشده، شناخت پیامدهای مختلف طرح ها در مراحل قبل از اجرا، حین اجرا و حتی پس از اجرا است تا بتوان از ابعاد منفی طرح ها كاست و ابعاد مثبت آن ها را تقویت نمود. تحقیق حاضر استدلال می كند كه از طریق اجرای اتا، نه تنها مسائل شهری به حداقل ممكن خواهد رسید، بلكه پیامدهای مثبت دیگری نیز از جمله افزایش مشاركت شهروندان، گسترش تعاملات اجتماعی و شكل گیری شبكه های اجتماعی، شنیده شدن صداهای خاموش جامعه، كاهش فقر شهری، تغییر جهت رویكرد برنامه ریزی به سمت برنامه ریزی از پایین، و شكل گیری مدیریت مشاركتی در شهرها به دنبال خواهد داشت. این تحقیق كه با استفاده از رویكرد یادشده در سرای محله بروجردی واقع در ناحیه ۲ منطقه ۱۴ تهران انجام گرفته است، با تاكید بر دریافت نظرات شهروندان، به دنبال توسعه مدیریت مشاركتی و برنامه ریزی از پایین می باشد. روش تحقیق مبتنی بر روش تحلیلی - كاربردی است. بدین ترتیب كه ابتدا بر اساس روش تحلیل به بررسی وضعیت كنونی محدوده مورد مطالعه، مسائل مرتبط و سنجش تاثیرات مختلف ناشی از اجرای طرح پرداخته شده و از طریق روش كاریردی به بررسی كاربرد اتا در اجرای طرح های یادشده اقدام گردیده است. نتایج مطالعه نشان می دهد كه با استفاده از تكنیك اتا می توان به تقویت ابعاد مثبت طرح و كاهش جنبه های منفی، و همچنین توسعه مشاركت بین مردم و دستگاه های اجرایی منجر شد. از این طریق مسائل ناشی از اجرای طرح ها نیز به حداقل ممكن خواهد رسید.