بررسي مقايسه اي تعادل ايستا و پويا در كودكان با اختلال اتيسم، سندروم داون، بيش فعالي با نقص توجه و عادي

مقدمه: دوران كودكي در ميان دوره¬هاي زندگي به¬عنوان مهم¬ترين دوره رشد حركتي به¬شمار مي¬آيد. رشد طبيعي كودكان از يك الگوي نسبتاً قابل پيش¬بيني تبعيت مي¬كند .اما گاهي عواملي باعث مي¬شود كه در فرآيند رشد حركتي كودكان مشكلاتي ايجاد شده و اين امر جريان طبيعي خود را طي نكرده و كودك دچار اختلالاتي شود. از جمله اين اختلالات مي توان به اتيسم، بيش فعالي با نقص توجه و سندروم داون اشاره نمود كه جزء كم تواني هاي رشدي-عصبي ، رفتاري و ذهني شناسايي مي شوند. كودكان مبتلا به سندروم داون، اتيسم و بيش فعالي نقص توجه با توجه به ويژگي هاي فيزيولوژيكي و آناتومي و اختلالات در ساختار و كاركرد مغزي و نيز كمتحركي داراي ضعف در مفاصل، تونيسيته عضلاني، قدرت و استقامت عضلاني، توانايي حسي حركتي و تعادل هستند. با توجه به بررسي مطالعات، مهمترين و اساسي ترين مسئله در ميان اين گروه كودكان ضعف در تعادل و ثبات وضعيتي مي باشد. اكنون با توجه به روند رو به افزايش شيوع اين اختلالات و ضعف ثبات بدني و تعادل آنان و نيز اهميت تعادل بعنوان پايه يادگيري مهارت ها و نيز حفظ راستاي پاسچر تنه، كمبود پژوهش هاي مبتني بر تعادل در اين گروه از افراد و نياز به برنامه هاي تمريني ويژه با توجه به ويژگي ها و مشخصات هر گروه از كودكان داراي اين اختلالات، به نظر مي رسد كه پژوهش در اين زمينه ضروري مي باشد. بنابراين هدف از اين مطالعه مقايسه تعادل ايستا و پويا در ميان 4 گروه از كودكان با اختلال اتيسم، سندروم داون، بيش فعالي با نقص توجه و عادي مي باشد. روش شناسي: پژوهش حاضر از نوع توصيفي مقايسه اي مي باشد. جامعه آماري شامل كليه پسران مبتلا به اوتيسم، سندروم داون، بيش فعالي با نقص توجه و همتايان سالم آنها در شهر تهران بوده است كه از ميان آنها 60 پسر 10-6 ساله (15 نفر اتيسم، 15 نفر سندروم داون، 15 نفر بيش فعالي با نقص توجه و 15 نفر سالم) با مشخصات دموگرافيكي ميانگين سن درگروه اتيسم (8.75±3.24 سال) در گروه سندروم داون (9.27±18.09سال)، در گروه بيش فعالي با نقص توجه (9.40±34.06 سال) و در گروه سالم ( 8.91±15.13) به صورت نمونه گيري دردسترس انتخاب شدند كه برحسب سن و آزمون هاي روانشناختي و بررسي ساختار قامتي واجد شرايط شركت در پژوهش بودند. به منظور ارزيابي تعادل ايستا و پويا به ترتيب از آزمون هاي اصلاح شده لك لك و راه رفتن پاشنه به پنجه استفاده شد. يافته ها: به منظور تحليل داده ها از نرم افزار spss نسخه 24 استفاده شد. براي بررسي نرمال بودن داده ها از آزمون شاپيرو ويلك و به لگاريتم رساندن داده ها و به منظور بررسي تفاوت هاي بين گروه ها از آزمون تحليل واريانس يكطرفه (آنوا) و آزمون تعقيبي توكي براي نشان دادن تفاوت ميانگين ها استفاده شد. جدول 1 يافته هاي حاصل از آزمون تحليل واريانس يكطرفه آنوا را در 3 متغير تعادل ايستاي سمت برتر وغيربرتر و تعادل پويا در چهار گروه نشان مي دهد. نتايج نشان داد در متغيرهاي ذكر شده بين 4 گروه تفاوت معناداري وجود دارد. در هر دو آزمون تعادل ايستاي برتر و غيربرتر و تعادل پويا، افراد سالم نسبت به 3 گروه ديگر بالاترين تعادل را داشتند. در تعادل ايستاي پاي برتر و غيربرتر، به ترتيب گروه كودكان سندروم داون، بيش فعالي با نقص توجه، اتيسم كمترين ميزان تعادل را داشتند و در تعادل پويا نيز كمترين تعادل مربوط به كودكان سندروم داون پس از آن اتيسم و بعد بيش فعالي با نقص توجه بوده است. جدول 1: يافته هاي آزمون تحليل واريانس يكطرفه در 4 گروه بحث و نتيجه گيري: باتوجه به اهميت تعادل در امور روزمره و نيز در كسب ساير مهارت ها، نتايج اين پژوهش جهت ارائه برنامه هاي تمريني به اين كودكان سودمند مي باشد. چراكه براي تمامي مربيان و متخصصان ورزشي و كاردرمانگران، آگاهي دقيق از تفاوت هاي عملكردي و سطح برخورداري از تعادل ايستا و پويا كه متاثر از تفاوت هاي ويژه ساختاري و فيزيولوژيكي اين كودكان با يكديگر است، ضروري مي باشد و بنابراين پيشنهاد مي شود با توجه به نتايج اين پژوهش، براي هر كدام از اين افراد برنامه اختصاصي تمريني و ملاحظات ويژه و نورم هاي اختصاصي مرتبط با ويژگي هاي آنان صورت گيرد. همچنين شناسايي اختلالات حركتي همچون تعادل و طراحي تمرينات ويژه از سنين پايين كه الگوهاي حركتي آنان درحال شكل گيري است مورد تاكيد قرار گيرد.