بررسي اثر مصرف مكمل كراتين بر عملكرد قدرت عضلات در مردان غيرورزشكار

مقدمه شركت هاي سازنده مكمل كراتين ادعا مي كنند كه اين محصول مطمئن و بي خطر بوده و استفاده از آن مجاز است و مي تواند به منظور افزايش حجم عضلات، افزايش قدرت، افزايش عملكرد ورزشي، تسريع بازگشت به حالت اوليه، كاهش درد عضلاني و كاهش خستگي عضلاني مصرف شود(2،1). در عضلات اسكلتي كراتين نقش مهم و حياتي به عنوان منبع انرژي آني و در دسترس براي انقباض عضله بازي مي‌كند(4،3). كراتين با فسفوكراتين در يك تعادل قابل برگشت قرار دارد. عضله به آدنوزين تري فسفات (ATP) براي انرژي نياز دارد و ATP ذخيره شده در عضلات تقريباً براي ۴-۳ ثانيه انقباض كفايت مي‌كند و بعد از آن تمام مي‌شود(5). از آنجا كه استفاده از مكمل هاي تغذيه اي همچنان افزايش مي يابد، نياز به بررسي اثرات آن بر عملكرد ورزشي نيز در دستور كار قرار مي گيرد. از سوي ديگر امروزه براي افزايش آمادگي جسماني، ورزشكاران رشته هاي مختلف ورزشي از تمرين هاي مقاومتي استفاده مي كنند. از آنجا كه يافته هاي بدست آمده از مطالعات مربوط به تاثير مصرف طولاني مدت مكمل كراتين بر قدرت عضلاني ناهمسو و متناقض است(2) لذا پژوهش حاضر به بررسي اثر هشت هفته (56روز) مصرف مكمل كراتين بر افزايش قدرت عضلات سينه و اكستنشن زانو در مردان غير ورزشكار جوان پرداخته است. روش شناسي بدين منظور دو جوان غيرورزشكار 20 ساله پس از احراز شرايط به صورت داوطلب به دو گروه كنترل و دارونما تقسيم شدند. تمرينات مقاومتي با وزنه، جهت افزايش قدرت عضلات به مدت هشت هفته و هر هفته چهار جلسه تمريني در باشگاه بدنسازي و پرورش اندام اكسيژن لارستان اجرا شد. مصرف روزانه مكمل كراتين در 7 روز اول (دوره بارگيري) 20 ميلي گرم و 49 روز ديگر (دوره نگهداري) 5 ميلي گرم بود. گروه دارونما نيز، همانند پروتكل بالا، اما به جاي مكمل كراتين از كپسول هاي حاوي جوانه گندم استفاده كرد. براي تجزيه و تحليل داده ها از آزمونt مستقل استفاده شد و حداقل سطح معناداري 05/0 در نظر گرفته شد. يافته ها اندازه گيري يك تكرار بيشينه حركت پرس سينه هالتر و اسكوات هالتر در پس آزمون طي زمان مشابهي تكرار شد. نتايج تجزيه و تحليل داده‌ها در اين پژوهش نشان داد كه بعد از هشت هفته تمرين مقاومتي (كار با وزنه) و مصرف مكمل كراتين قدرت عضله سينه در گروه كنترل 15.5 كيلو گرم و در گروه دارو نما 5 كيلو گرم افزايش يافته است و قدرت عضلات پا (اكستنشن زانو) به ميزان 20 كيلوگرم در گروه كنترل و 7.5 كيلوگرم در گروه دارونما بوده است. بحث و نتيجه گيري نتايج اين پژوهش نشان مي دهد تمرينات مقاومتي و مصرف مكمل كراتين باعث افزايش چشمگيري در قدرت عضلات مي شود و به طور معناداري بهبود مي يابد. هر چند مصرف دارونما سبب افزايش قدرت شد اما از نظر آماري معنا دار نبود. مطالعات صورت گرفته تا امروز و نتايج به دست آمده در مورد كراتين اثرات مثبت يا منفي استفاده از مكمل كراتين را اثبات نكرده است. نتايج اين پژوهش با يافته هاي پژوهش گائيني و همكاران (1387) و بوفورد و همكاران (2007) همسو مي باشد. اما در برخي از مطالعات افزايش قدرت به دنبال مكمل گيري كراتين افزايش معناداري نداشته است. اراضي و همكاران (1390). كراتين به اين دليل كه مي‌تواند ميزان فسفوكراتين را بالا ببرد و در نتيجه توليد انرژي را افزايش دهد يكي از معدود مكمل‌هايي است كه پيوسته ثابت شده است قدرت و استقامت را افزايش مي‌دهد و مصرف 8 هفته‌اي اين مكمل قدرت عضلات سينه و عضلات پا را به اندازه چشمگيري افزايش داد. به طور كلي مي توان نتيجه گرفت، مصرف مكمل كراتين توام با يك دوره برنامه تمريني مقاومتي براي جوانان غيرورزشكار سودمند بوده و باعث افزايش قدرت عضلات شود.