ارتباط بين معنويت سازماني با رفتار شهروندي سازماني كاركنان ستادي اداره كل ورزش و جوانان استان فارس

1- مقدمه يكي از دغدغه هاي مهم صاحب نظران مديريت و سازمان درچند دهه اخير، شناسايي عوامل تأثيرگذار بر عملكرد سازمان بوده است.يكي از عواملي كه امروزه به عنوان عامل تأثيرگذار بر عملكرد سازمان مورد توجه قرار گرفته واقبال فراواني كسب كرده، معنويت است كه در سطوح مختلف فردي،گروهي و سازماني و به انحاي مختلف،عملكرد افراد،گروهها و درنهايت سازمان را تحت تأثيرمثبت خودقرارميدهد(اشموس وداچون ،2000). ارمينيو و ميگل ( 2008 ) در پژوهشي نشان دادند، افرادي كه ازمعنويت بيشتري برخوردارند، بيشتراحساس تعهد، وابستگي و وفاداري به سازمان ميكنند. در مطالعة كوچر و همكاران (2010) باعنوان«نقش معنويت در استرس، نگرشهاي شغلي گرفتار شهروندي سازماني معنويت در كار»، تأثير مثبتي بر رفتار شهروندي سازماني داشت. به نظر مالك و نعيم (2011) رابطة مثبتي بين معنويت وتعهد سازماني وجوددارد و افرادي كه معنويت و تعهد بالاتري دارند،رضايت شغلي بيشتري نيزدارند. مرادي و همكاران (1392) در پژوهشي به اين نتيجه رسيدندكه رهبري تحولگرا داراي ضريب اثر36/0بر رفتار شهروندي سازماني است،كه رهبري تحول گراتأثيرات مستقيم و غيرمستقيمي از طريق عدالت سازماني بر رفتار شهروندي سازماني كاركنان دارد. با توجه به مطالب بيان شده وهمچنين بر مبناي يافته هادر اين زمينه، پژوهش حاضر درپي تبيين اثرهاي معنويت سازماني بر رفتارشهروندي سازماني در اداره كل ورزش و جوانان استان فارس است. 2- روش شناسي پژوهش حاضر توصيفي- همبستگي و از لحاظ ماهيت كاربردي بود. كه داده هاي آن به شكل ميداني جمع آوري شده بود. جامعه آماري تحقيق، شامل كليه كاركنان اداره كل ورزش و جوانان استان فارس به تعداد 143 نفر مي باشد و نمونه آماري به صورت كل شمار در نظر گرفته شده است. ابزار اندازه گيري متغير مستقل معنويت سازماني، پرسشنامة ميليمن و همكاران (2003) و جهت متغير وابسته رفتار شهروندي سازماني از پرسشنامه اورگان و كانوسكي (1996) استفاده گرديد پايايي پرسشنامه معنويت سازماني و رفتار شهروندي سازماني به ترتيب 89/0 و83/0 به دست آمد. براي بررسي متغيرهاي پژوهش و رابطه آن با ساير متغيرهاي وابسته مورد نظر در اين پژوهش از روشهاي آماري همبستگي اسپيرمن استفاده شد. 3- نتايج يا يافته ها با توجه به جدول (شماره 1) آزمون ضريب همبستگي اسپيرمن به عمل آمده و نتايج ارائه شده در جدول مشاهده مي¬شود كه بين كار و رفتار شهروندي سازماني كاركنان ستادي اداره كل ورزش و جوانان استان فارس ( 05/0≥ 001/0 = P و 965/0= r ) ارتباط معني داري در جهت مثبت مشاهده گرديد و همچنين بين احساس همبستگي و رفتار شهروندي سازماني كاركنان ستادي اداره كل ورزش و جوانان استان فارس ( 05/0≥ 001/0 = P و 958/0 r= )از نظر آماري ارتباط معني داري در جهت مثبت مشاهده گرديد. و با توجه به نتايج ارائه شده در جدول مشاهده مي شود كه بين همسويي با ارزش هايي سازماني رفتار شهروندي سازماني كاركنان ستادي اداره كل ورزش و جوانان استان فارس ( 05/0≥ 001/0 = P و 606/ 0 = r) از نظر آماري ارتباط معني داري در جهت مثبت مشاهده گرديد. 4- بحث و نتيجه گيري با توجه به يافته هاي پژوهش مي توان نتيجه گرفت كه بين معنويت سازماني و رفتار شهروندي سازماني كاركنان رابطه وجود دارد. در حقيقت با بهره گيري و تقويت معنويت در كار، مي توان رفتارهاي شهروندي سازماني پذيرفتني تري از كاركنان انتظار داشت. به طوري كه معنويت سازماني زمينة ايجاد نوع دوستي و كمك به همكاران، وظيفه شناسي، جوانمردي، فضيلت مدني، ادب ونزاكت را در فضاي سازمان ايجاد ميكند. همچنين فضاي سازماني كه معنويت در سطوح مختلف فردي، گروهي و به انحاي مختلف، با عملكرد كاركنان آميخته شده است، بروز اين گونه رفتارهاي مورد قبول ديگران يا به عبارتي بروز رفتارهاي شهروندي سازماني طبيعي به نظر مي آيد كه تمام افراد درگير در سازمان از اين جو حاكم در سازمان پيروي مي كنند ودرصدد برمي آيند كه رفتارهاي خود را در برابر همكاران و ساير افرادي كه با آنها سروكار دارند، بهبود بخشند. نتايج بررسي اين يافته، با يافته هاي تپر( 2003 )، هارمر ( 2008 ) و كوچر و همكاران ( 2010) هم راستاست. 5- نتيجه گيري معنويت در كار از طريق ارتباط با ديگران شكل ميگيرد و اين مسئله حساسيت كاركنان معنوي را نسبت به نيازهاي ديگران بيشتر مي كند و در نتيجه، به بروز رفتارهاي كمك كنندة بيشتري منجر ميشود. تپر همچنين نشان داد كه كاركنان معنوي با چالشهايي كه نيازمند ايمان، ثبات و گذشت است، خو گرفته اند، در نتيجه رفتارهاي مثبت در آنها متداول تر است . همچنين يافته هاي تحقيق حاضر با نتايج تحقيقات پيشين كه معنويت محيط كاري را عاملي اثرگذار بر نگرش هاي شغلي از جمله تعهد سازماني، درگيري شغلي، اعتماد مبتني بر سازمان، ميل به ترك شغل و رضايت شغلي قلمداد كرده اند، انطباق دارد.