بررسي ارتباط مشروعيت الهي شاه- موبد با ايزد مهر و تبيين الگوي چرخة فرهمندي شاه- موبد در شاهنامه

فر در شاهنامه، يكي از بنيادين‌ترين مفاهيم اين متن حماسي و از اصول كيش مزده‌يسني است. مفهوم مشروعيت سياسي ناشي از تفويض فر در قالب فرّ كياني نمود پيدا مي‌كند و شاه برخوردار از اين نيرو، الگوي شاه- موبد را تشكيل مي‌دهد. فرّ كياني، مشروعيت شاه را در راستاي تفويض حق الهي حكومت به او توجيه مي‌كند و مستلزم حمايت الهي مشروطي است كه در صورت عدم پايبندي به خويشكاري از شاه مي‌گسلد. در فرهنگ مزده‌يسني، تفويض اين گوهر به شاه بر عهدة ايزد مهر است كه فرّه پس از گسستن از جمشيد به او پيوسته است. در اين جستار، ضمن بررسي نقش اين ايزد در تفويض فر، كيفيت رشد، تورم، گسستن و رشد مجدد آن را در قالب يك چرخة الگويي در شاهنامه بررسي كرده ايم. جانشيني و انتقال قدرت فرّه و بازگشت نظم كيهاني به گيتي و زمينة مجدد رشد فرّه و تكرار الگوي فرسايش قدرت، در نبرد با دشمن، و امكان تجديد چرخة تباهي‌زايي قدرت مفاهيمي است كه در اين الگو بررسي شده است و مي‌توان از آن به «ژرف‌ساخت الگويي داستانهاي شاهان شاهنامه» تعبير كرد.