بررسي حرص در داستان هايي از مثنوي باتكيه برآيات و روايات اسلامي

مسائل اخلاقي، از جمله مسائل اساسي زندگي فردي و اجتماعي هر ملّت مي باشد و در دين اسلام، بعد از يكتاپرستي هيچ موضوعي مانند اخلاق مورد اهتمام واقع نگرديده است. به همين علّت، مسائل اخلاقي در شعر و ادب فارسي، به ويژه نزد مولوي كه تربيت يافتۀ مكتب اسلام است، انعكاس فراوان دارد. تأثير منفي و مخرّب و احياناً مثبت صفت ذاتي حرص در زندگي انسان، غير قابل انكار است؛ به همين سبب در قرآن كريم و مثنوي از جايگاه گسترده¬اي برخوردار است. در مقاله پيش رو، تلاش بر آن است تا به بررسي سه داستان مشهور مثنوي خر برفت، مفلسي در زندان، و خورندگان بچه پيل بپردازد كه در لا به لاي آنها به مسئله حرص و طمع اشاره شده و مولانا با تأثيرپذيري از آيات و روايات اسلامي به تفهيم عواقب خطرناك حرص و آز و اثرات آن پرداخته است. با بررسي اين داستان ها، به اين نتيجه رسيده شد كه مولانا به پيروي از قرآن كريم، معتقد است كه چيرگي حرص و طمع بر انسان، باعث مي¬شود كه وي از ديدن حقايق بي¬بهره باشد و خداوند و بر دلش مُهر و بر ديده¬اش پرده قرار دهد و نيز حرص، مانع استجابت دعا مي شود و ميان خداوند و بنده، حجاب ايجاد مي كند.