بررسي شباهت هاي عرفان اسلامي و عرفان سرخپوستي از ديدگاه وحدت وجود

بر اساس گفتگوي فراتاريخي مي‌توان هر نظام انديشه¬گاني را با نظام ديگر مقايسه كرد، به شرطي كه حول يك محور مشابه شكل گرفته باشند. بر همين اساس در اين مقاله نشان مي‌دهيم كه با وجود تفاوت¬هايي كه ميان عرفان اسلامي و عرفان سرخپوستي وجود دارد، مي¬توان شباهت¬هاي بسيار زيادي را در عرفان عملي اين دو منش عرفاني يافت. زيرا در هر كدام از اين دو مكتب مراحل و شيوه¬هايي خاص براي سيروسلوك و رسيدن به يك هدف نهايي وجود دارد. اما وجود اين شيوه¬ها و مراحل بدين معني نيست كه هر آنچه در آن مصداق عرفاني مي¬آيد صرفاً از ابداعات آن مسلك بوده و در ديگر نحله¬هاي عرفاني يافت نمي‌شود بلكه منظور اشاره به چهارچوب¬هاي اساسي يك مسلك عرفاني است. اصول اساسي كه شاكله يك مسلك عرفاني را مي¬سازد ممكن است در ديگر نحله¬هاي عرفاني مشابه بيان شده باشد، اما با اين تفاوت كه در عرفان مورد¬نظر اين اصول از ويژگي¬هاي مهم و جدا¬ناشدني به حساب مي‌آيند. بنابراين هرچند دو عرفان مذكور داراي ويژگي‌هاي سيروسلوك خاص خود هستند، اما در بسياري موارد اين ويژگي¬ها با يكديگر قرابت تام دارند تا آنجا كه مي¬توان برخي از آنها را كاملاً با يكديگر متناسب و يكسان دانست. در مقاله حاضر كه هدف آن تطبيق برخي از مهمترين ويژگي¬هاي سيروسلوك بين عرفان اسلامي و عرفان سرخپوستي مي¬باشد، نتايج به دست آمده مي¬تواند راه¬گشاي تحقيقات بعدي در زمينه عرفان سرخپوستي و تطبيق آن با ديگر نحله¬هاي عرفاني باشد. اين ويژگي¬ها با تكيه بر آثار شيخ محمود شبستري در عرفان اسلامي كه از مهمترين شارحان آثار ابن¬عربي مي¬باشد، و نيز آموزه¬هاي كارلوس كاستاندا مورد تحليل و بررسي قرارگرفته است.