كودك و عرفان در مثنوي معنوي مولوي

در ادب نظم و نثر فارسي، نوشته ها و آثار گرانقدر فراواني در حيطه ي عرفان و مدح و ستايش عارفان بزرگ نگاشته شده است. در اين زمينه با مسائل و جريان هايي مواجه مي گرديم كه سرشار از لطايف و ظرايف سمبل گونه عرفاني است كه بيانگر جايگاه و نمودهاي متفاوت و مهم كودك و دوران كودكي و ارتباط تنگاتنگ آن با قلمرو عرفان و تعاريف گوناگون عرفان از كودك مي باشد. از اين رو شاعران با استفاده از واژه ي كودك و مراحل مختلف رشد سني و عقلي كودك در متون عرفاني خود، تصويرها و نمادهاي زيبايي ترسيم نموده اند و واژه ي كودك به حدي در اشعار اين شعرا و عرفا نمود پيدا كرده است و صبغه ي عرفاني و تمثيلي به خود گرفته كه مي توان گفت معنا و مفهوم لغوي و واقعي خود را از دست داده است. در هر حال، در اين مقاله سعي بر آن شده تا به بررسي مفهوم نمادين و كاربرد نمودهاي عرفاني لغت كودك و واژه هاي هم معني آن از جمله: طفل، وليد، بچه، صبي، صبيه، نوزاد در 6 دفتر مثنوي معنوي مولانا و با توجه و تفحص در آثار مكتوب در اين باب، پرداخته شود كه شامل مفاهيم و سمبل هايي از قبيل: كودك نماد سالك مبتدي و نوپا، نماد اولياي الهي، كودك نماد انسان هاي ظاهربين، كودك نماد انسان گرفتار در تعلقات دنيوي، كودك نماد انسانهاي دنيا پرست و گرفتار هوس، نماد و مظهر دوران پاكي، نماد افراد نادان و كم عقل، مظهر اهل تقليد، نمادي از افراد حريص، نماد افرادي كه گرفتار ظن خود شده اند و نماد بازي هاي كودكانه مي باشد.