نگاهي به تنوع طرفين تشبيه و نقش آن در خلق آرايه هاي ديگر و هم سويي با عاطفه در اشعار سنتي اخوان ثالث

يكي از مباحث اصلي زيباشناسي، تصاوير خيال انگيز شعري است. تشبيه از جمله تصاوير خيال است كه جز نقش زيبايي آفريني و هنري خود، بار عاطفي اشعار را نيز افزايش مي دهد. كشف اين ويژگي ها براي مخاطب اهميت خاصي دارد. اخوان ثالث از جمله شاعران نوپردازي است كه از اين عنصر تصويرساز در قالب ادبي قطعه- كه قالبي سنتي است- بهرة زيادي برده است. با توجه به موزيكال بودن شعر او، پژوهش حاضر مي كوشد تا مهارت شاعر را در شعر سنتي در زمينه تشبيه دريابد و بداند چه تنوعاتي در ساختار طرفين تشبيه نهفته است؟ آيا مشبّه و مشبّه به از نظر ساختار، تكراري هستند؟ آيا تصاوير شعري، دغدغه ها و عواطف روحي شاعر را بيان مي كند؟ يافته هاي پژوهش نشان ميدهد كه اخوان ثالث با مطالعه در اشعار گذشتگان، از ظرافت هاي شعر كلاسيك آگاه است؛ و نوگرايي وي از سر عجز در برابر قواعد شعر كهن نيست. وي با استفاده از «عناصر طبيعت، موجودات وهمي و اساطيري ، عنصر رنگ، ،تصاوير حروفي، تلميحات قرآني» و.... به نوعي در ساختار طرفين تشبيه، به خصوص مشبّه به تنوع ايجاد كرده تا شعر را از يكنواختي بيرون آورد . نكتة مهم ديگر اين است كه از ميان تصاوير خيال،تشبيه، بخش زيادي از بار معنايي و انديشگي اشعارش را بر دوش دارد تا زمينه هاي عاطفي ابيات تقويت شود؛ يعني، شاعر با چنين ابزارهايي مي خواهد مكنونات و احساسات دروني خود را بيان كند تا مخاطب را تهييج نمايد. تصاوير خيالي كه بيشتر مواقع با عاطفه و حالات روحي شاعر همسويي دارد.