بررسي غلظت عناصر سنگين در خاك و گياهان آبياري شده با فاضلاب در حاشيه رودخانه كشف رود در استان خراسان رضوي

كاهش بارندگي و كمبود آب يكي از معضلات مهم بخش كشاورزي در مناطق خشك و نيمه خشك مي باشد. در اين مناطق استفاده از فاضلاب ها به عنوان جايگزين آب آبياري بعنوان يك ضرورت مطرح مي باشد، اما وجود عناصر سنگين در فاضلاب ها يكي از نگراني هاي كاربرد گسترده فاضلاب در كشاورزي است. به منظور بررسي اثر كاربرد فاضلاب هاي تصفيه شده بر غلظت عناصر سنگين در خاك و گياهان كشت شده در اين اراضي پژوهشي ميداني در اراضي اطراف رودخانه كشف رود مشهد انجام شد. از چهل نقطه با فاصله 400 متر ازهم از اين اراضي نمونه خاك از عمق 0 تا 30 سانتي متري تهيه و خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك ها و غلظت عناصر سنگين شامل سرب، كادميوم، نيكل و ارسنيك تعيين گرديد. همزمان از سبزي هاي كشت شده در اين اراضي شامل (جعفري،كلم برگ، نعناع، ريحان، شاهي، گشنيز، تره، گوجه فرنگي، باميه، شاهي، بادمجان) نمونه تهيه وغلظت عناصر سنگين در بافت گياهي نيز اندازه گيري شد.همچنين از هر منطقه يك نمونه فاضلاب تهيه و خصوصيات شيميايي فاضلاب همراه با غلظت عناصر سنگين در فاضلاب ها اندازه گيري شد. نتايج نشان داد كه در حال حاضر غلظت عناصر سنگين در خاك و بافت گياهي كمتر از حدود مجاز مي باشند و استفاده از فاضلاب تصفيه شده تصفيه خانه هاي مشهد تنها از نظر غلظت عناصر سنگين براي كشاورزي در حال حاضر فاقد محدوديت مي باشد اما به دليل امكان بالاي آلودگي ميكروبي در اين فاضلاب ها استفاده از آنها براي كشت گياهاني كه مصرف تازه خوري دارند و احتمال تماس اندام هاي خوراكي آن با خاك وجود دارد توصيه نمي شود