ارزيابي تأثير وضعيت اجتماعي بهره‌برداران در مديريت مزرعه و كاهش زه آب (مطالعه موردي اراضي مركزي و جنوبي استان خوزستان)

مديريت مزرعه طيف وسيعي از كليه اقدامات آموزشي-ترويجي و روش‌هاي استفاده بهينه از نهاده‌هاي آب، خاك، سرمايه و نيروي انساني را به‌منظور جلوگيري از هدر رفت آب در برمي‌گيرد. كشاورزي پايدار كه در آن نياز غذايي تأمين گردد و هم پايداري درازمدت فعاليت‌ها و قابليت‌هاي اراضي حفظ شود، از ارتباط با كشاورزان و استقبال ايشان از ترويج و به‌طوركلي از عوامل اجتماعي و فرهنگي اثر مي‌پذيرد. بدين منظور در اين مطالعه به بررسي تأثير وضعيت اجتماعي بهره‌برداران در مديريت مزرعه و كاهش زه آب در اراضي منتخب طرح بزرگ ولايت پرداخته شد. براي انجام مطالعه ضمن بهره‌گيري از يك چارچوب مفهومي، از طريق تكميل تعداد 500 پرسشنامه، اطلاعات موردنياز جمع‌آوري و با استفاده از روش‌هاي مختلف آمار توصيفي و استنباطي مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفت. نتايج مطالعه نشان مي‌دهد كه پراندگي اراضي زراعي با اندازه‌هاي مختلف بين بهره‌برداران مختلف، همچنين پراكندگي اراضي تحت مالكيت يك بهره‌بردار كه خود تشديدكننده وضعيت اول است همراه است. پايين بودن سطح سواد بهره‌برداران سبب آبياري نامناسب و مديريت نامناسب در مزرعه و در پي آن پايين بودن متوسط عملكرد گندم به‌عنوان كشت غالب منطقه (گندم، 2 تا 2.7 تن در هكتار) مي‌باشد. نتايج استنباطي از اين تحقيق نشان مي‌دهد كه بين هر يك از متغيرهاي مستقل تحقيق ازجمله سطح سواد، متوسط سطح اراضي، ميزان آبياري و متغير وابسته پژوهش يعني عملكرد محصولات و مديريت مزرعه رابطه معني‌داري وجود دارد. از اين رو آموزش و ترويج روش هاي مناسب و مطابق با طراحي اوليه به كشاورزان جهت پذيرش و به كار بردن توصيه‌هاي علمي و تحقيقاتي از عوامل مؤثر در جهت دستيابي به مديريت صحيح مزرعه و در پي آن كاهش زه آب توليدي در اراضي خواهد بود