بررسي پارامترهاي مغناطيسي از گنيس تا گرانيت در متاپليت و متابازيت¬ها

Investigation of magnetic parameter,of gneisses to granite in metapelit and metabasite rocks

در اين مقاله براي اولين بار در ايران تغييرات پارمترهاي مغناطيسي در سير پيشرفت فرايند دگرگوني ناحيه¬اي متاپليت¬ها از گنايس تا گرانيت¬زايي و متابازيت¬ها از آمفيبوليت تا پلاژيوگرانيت¬زايي يا توناليت¬زايي در پرتو روش ناهمگني خودپذيري مغناطيسي (AMS) مورد بحث و بررسي قرار گرفته است. مقادير پارمترهاي مغناطيسي نظير خودپذيري مغناطيسي ميانگين، مقدار انيزوتروپي و پارامتر شكل بيضوي مغناطيسي براي هر گروه سنگي اندازه گيري شده است. بررسي¬هاي انجام شده نشان مي¬دهد كه حامل اصلي رفتارهاي مغناطيسي كانيهاي فرومنيزين نظير بيوتيت و هورنبلندسبز از يك سو و كانيهاي اوپك نظير ايلمنيت و مگنتيت مي¬باشند. با افزايش دما و پيشرفت فرايند دگرگوني، كانيهاي آبدار فرومنيزين متحمل آبزدايي و تخريب شده¬اند و به تبع از بين رفتن آنها، بر مقدار كانيهاي روشن نظير پلاژيوكلاز سديك، ميكروكلين، ارتوز و كوارتز افزايش يافته و در نتيجه مقدار خودپذيري مغناطيسي ميانگين كاهش نشان مي¬دهد. در مقابل با افزايش دما و افزايش استعداد شكل¬¬¬پذيري پلاستيك سنگ¬ها، مقدار انيزوتروپي يا درصد انيزوتروپي مغناطيسي آنها افزايش يافته است. مقدار پارامتر شكل يا T از ماهيت كاني¬شناسي و فراواني حامل رفتار مغناطيسي به ويژه كانيهاي آبدار فرومنيزين نظير بيوتيت و هورنبلندسبز تبعيت مي¬كند، در صورت وجود بيوتيت بيشتر Tمعمولاً داري مقدار عددي بزرگتر و مقدار مثبت مي¬باشد. در مقابل، در صورت وجود هورنبلندسبز بيشتر T معمولاً داري مقدار عددي كوچكتر و منفي مي¬باشد. لازم به ذكر است روش AMS قابليت توسعه در شناخت منابع معدني با ارزش را دارد و مي¬تواند به عنوان يك ابزار تحقياتي سريع و ارزان مورد استفاه قرار گيرد.

In this paper, for the first time in Iran, variations of magnetic parameters of meapelites from gneiss to granitization and metabasites from amphibolite to plagiogranitization or tonalitization during progressive of regional metamorphism process have been investigated in the light of AMS method. Values of magnetic parameters such as mean magnetic susceptibility, anisotropy and shape parameter of magnetic ellipsoid, measured for each rock groups. Carried out investigations indicate that ferromagnesian mineral such as biotite and hornbelende in one hand and in the other hand, opaque minerals such as magnetite and ilmenite are the essential magnetic behavior carriers. With increasing temperature and progress of metamorphism process, hydrous ferromagnesian minerals dehydrated and decomposed, then the frequency of felsic minerals such as sodic plagioclase, microcline, orthose and quartz increased and therefore mean magnetic susceptibilities of the studied rocks have been decreased. In opposite, with increasing temperature and capability of plastic deformation of rocks, anisotropy or percent of anisotropy have been increased. Shape parameter values or T follow of minerals nature (or mineralogy) and frequency of magnetic behavior carrier s especially hydrous ferromagnesian minerals such as biotie and hornbelende, in the presence of biotite, usually T has higher and positive values, and in the presence of hornbelende usually T has lower and negative values. We can say that AMS method have capability for extending its using in recognizing and finding valuable of ore deposit reservoirs such as a speed and low charge research method.