تاثير ترجمة نمايشنامه هاي مولير بر روند شكل گيري ادبيات نمايشي در ايران

ادبيات نمايشي فرانسه بويژه آثار مولير در شكل گيري ادبيات نمايشي در ايران نقش بسيار مهمي داشته است. ارتباط حكومت ايران با كشورهاي غربي در عصر مشروطه نقش مهمي در ارتباطات فرهنگي و تاثيرپذيري از اين فرهنگها داشته است. بسياري از پژوهشگران بر اين باورند كه به دليل برخي اشتراكات فرهنگي ميان ايران و فرانسه بويژه در آن دوران، نمايشنامه هاي فرانسوي براي ترجمه برگزيده شدند. در نتيجه، بسياري از آثار مولير به زبان فارسي ترجمه شدند (در برخي موارد ابتدا به تركي و سپس به فارسي) كه اين امر در شكل گيري ادبيات نمايشي ايران تاثير بسزايي داشت. نخستين نمايشنامة ترجمه شده به زبان فارسي ميزانتروپ نمايشنامه اي كمدي از مولير است كه ميرزا حبيب اصفهاني آن را ترجمه كرده است. البته شيوة ترجمة اين آثار، خود جاي بررسي دارد. اين آثار به صورت اقتباسي ترجمه ميشدند و وفاداري به متن اصلي در ترجمة آنها، در نظر مترجمان اهميت چنداني نداشت. در عوض، آنها تلاش مي كردند به اين ترجمه ها رنگ و بوي محلي بدهند. در نتيجه، نخستين نمايشنامه هاي ايراني كه توسط ميرزا فتحعلي آخوندزاده (به زبان تركي) و پس از او ميرزا آقاتبريزي (به زبان فارسي) نگاشته شدند، به شدت متاثر از سبك مولير هستند. آثار ميرزا آقا تبريزي نمايشنامه هايي بودند كه در قالب طنز شرايط سياسي و اجتماعي آن دوره را مورد انتقاد قرار مي دادند.بدين ترتيب، سبك خاصي بر نمايشنامه نويسي ايراني حاكم گرديد كه مسير پيشرفت نمايشنامه نويسي در ايران را معين نمود. پژوهش حاضر در صدد است به بررسي تاثير ترجمة نمايشنامه هاي مولير بر روند شكل گيري ادبيات نمايشي در ايران بپردازد.