بررسي عوامل مؤثر بر ارتقاي جايگاه علمي حوزه علوم‌منابع‌طبيعي جمهوري‌اسلامي‌ايران از ديدگاه محقّقان برتر اين حوزه

هدف اصلي اين پژوهش، بررسي عوامل مؤثر بر كيفيّت توليدات علمي و در نتيجه ارتقاي جايگاه علمي حوزه علوم‌ منابع ‌طبيعي كشور جمهوري ‌اسلامي ‌ايران از ديدگاه محقّقان برتر اين حوزه از علوم مي‌باشد. اين پژوهش از نوع كاربردي و به روش پيمايشي انجام شد. براي شناسايي محقّقان برتر حوزه علوم‌ منابع‌ طبيعي، پس از مراجعه به پايگاه نمايه‌نامه استنادي اسكوپوس، از مجموع تعداد 348 محقّق، تعداد 100 نفر كه داراي شاخص هرش بيش از 7 بودند، انتخاب شدند. براي گردآوري اطّلاعات مربوط به عوامل مؤثر بر ارتقاي جايگاه علمي و نيز عوامل مؤثر بر دريافت استناد از سوي توليدات علمي از پرسشنامه محقّق‌ساخته استفاده گرديد. پرسشنامه مذكور، پس از بررسي روايي و پايايي، براي محقّقان برتر ارسال گرديد. براساس يافته‌هاي پژوهش، به لحاظ اولويّت، جامعه پژوهش تأثير عامل «ارتقاي دانش تخصّصي در حوزه مورد نظر» را با ميانگين 66 /4 درصد بيش از ساير عوامل مي‌داند. عوامل «توجّه بيشتر به مسئله‌يابي و اولويّت‌هاي پژوهشي در حوزه مورد مطالعه» با ميانگين 45 /4 درصد و «نوآوري در مباني روش‌شناختي پژوهش و گذر از مرزهاي روش‌شناسي حوزه مورد مطالعه» با ميانگين 45/4 از ديدگاه محقّقان برتر حوزه علوم ‌منابع‌طبيعي در اولويّت‌هاي بعدي قرار گرفتند. همچنين، از نظر محقّقان برتر حوزه علوم ‌منابع‌طبيعي جمهوري‌اسلامي ‌ايران دو عامل نوع و اعتبار نشريه منتشر كننده مقاله با ميانگين 39/4 درصد و زبان مقاله با ميانگين 39/4 درصد مهمّترين عوامل براي استناد به آن مقاله مي‌باشد. اين عوامل به ميزان زياد مورد توجّه محقّقان اين حوزه قرار گرفته ‌است. با توجّه به يافته‌هاي پژوهش، توجّه بيشتر به كيفيّت مقالات و در نتيجه بالا رفتن «استناد به ازاي مدرك» مي‌تواند در ارتقاي جايگاه علمي حوزه علوم ‌منابع‌طبيعي‌ ايران مؤثر باشد. فراهم شدن سازوكارهاي لازم جهت توجّه بيشتر به سطح كيفي توليدات علمي اين حوزه از علوم، توجّه بيشتر به اولويّت‌ها و نيازهاي پژوهشي كاربردي و هدفمند، افزايش نگرش مثبت مسئولان و جلب حمايت آنها براي پيشبرد و ارتقاي سطح پژوهش و اختصاص منابع مالي جهت انجام تحقيقات مي‌تواند منجر به توليدات علمي با كيفيّت از سوي محقّقان و در نتيجه توسعه علمي و رسيدن به آينده‌اي روشن و در شأن و منزلت كشور باشد.