بررسي علم‌سنجي پژوهش‌هاي حوزه رفتار اطلاع‌يابي ايران در پنج سال اخير

آگاهي از تغييرات يك حوزه موضوعي در طول زمان و پيش‌بيني اين تغييرات، درك شرايط حاكم بر آن، شناخت پيشرفت‌ها و نيز كشف جنبه‌هاي جديد در آن حوزه نيازمند بررسي پژوهش‌هاي انجام گرفته در طول زمان است و فقدان شناخت يا نبود آگاهي از تحولات به وقوع پيوسته در يك حوزه موجب مي‌شود كه درك و شناخت مناسبي درباره آن موضوع وجود نداشته باشد. با توجه به اهميت شناخت رفتار اطلاع‌يابي كاربران در برنامه‌ريزي و بهبود كيفيت ارائه خدمات و افزايش رضايت آنان، مطالعه درباره جنبه‌هاي مختلف رفتار اطلاع‌يابي همواره يكي از زمينه‌هاي پژوهشي مهم محسوب مي‌شود كه لازم است مرتباً به آن پرداخته شود. از اين رو، پژوهش حاضر با هدف بررسي روند پژوهشي حوزه رفتار اطلاع‌يابي در ايران در بازه زماني 1391 تا 1395 انجام شده است. بدين منظور تمامي مقالات علمي- پژوهشي فارسي منتشر شده در حوزه رفتار اطلاع‌يابي در ايران در پنج سال اخير مورد بررسي قرار گرفته است. نتايج حاصل از پژوهش بيانگر اين است كه هرچند در سال‌هاي اخير پژوهش‌هاي رفتار اطلاع‌يابي از نظر كمي رشد زيادي داشته‌اند، اما بيشتر اين پژوهش‌ها از نظر روش‌شناختي الگوبرداري از كار ديگران بوده است و به گروه‌هاي خاصي از افراد از جمله دانشجويان و اعضاي هيأت علمي دانشگاه‌ها محدود شده و رفتار اطلاع‌يابي افراد عادي كمتر مورد توجه قرارگرفته است. همچنين، نتايج نشان مي‌دهد كه بيشترين پژوهش‌هاي انجام شده به شناسايي رفتار اطلاع‌يابي جامعه مورد مطالعه و مهارت‌هاي مورد نياز آنان و نيز تاثير عوامل مختلف بر بهبود رفتار اطلاع‌يابي پرداخته‌اند. با اين وجود، نكته حائز اهميت پرداختن به موضوع رفتار اطلاع‌يابي سلامت و توجه به نياز اطلاعات سلامت كاربران است كه در سال‌هاي اخير مورد توجه قرار گرفته و پژوهشگران به بررسي رفتار اطلاع‌يابي سلامت و نيز بومي‌سازي مدل رفتار اطلاع‌يابي سلامت پرداخته‌اند.