سنجش دانش نابازار يا صنعت نادانش: تحليلي آسيب‌شناسانه بر واگرايي دانش و صنعت در ايران

اين مقاله بر آن است كه با بررسي توليدات علمي حوزه اي خاص (مهندسي خودرو) در كشور ايران و چند كشور ديگر و مقايسه وضعيّت صنعتي اين كشورها در همان حوزه مورد نظر، با رويكردي آسيب-شناسانه، جدا افتادگي دنياي دانش از دنياي صنعت را نقد و بررسي نمايد. پژوهش حاضر از نوع پيمايش توصيفي و تحقيق كتابخانه‌اي است. به فعليت رساندن علم و دانش و كاربرد آن در صنعت و توليد و در نهايت توليد رفاه اجتماعي و به زبان ساده جامه عمل پوشيدن به گفته ها و نوشته ها همواره يكي از مسائل مورد بحث در دنياي علم و فناوري بوده است. در كشور ما نيز، مباحثي چون تبديل ايده به فرآورده، ثروت، درآمد و توليد پديده هاي عيني و واقعي با تكيه بر دانش غيرملموس در سال هاي اخير مورد توجّه و تأكيد قرار گرفته است. امّا سؤالي كه كمابيش از سوي صاحب نظران مطرح شده، اين است كه آيا صعود چشمگير و قابل توجّه جايگاه ايران در توليد آثار علمي، ارتقاء و تحوّل صنعتي و توسعه پايدار را در پي داشته است؟ آيا به ميزان همين مقالات منتشره گرهي از صنايع ما گشوده مي شود؟ و يا اينكه آيا در سال هاي اخير، دانش با بازار توليد و صنعت با دنياي دانش به كلّي بيگانه بوده است؟ ارزشيابي فعاليّت هاي علمي، ضرورتي انكارناپذير جهت حركت پايدار به سوي توسعه مبتني بر دانايي است. بدون ارزيابي نظام مند نمي توان بروندادهاي علمي را تحت رتبه بندي هاي كارآمد و قابل استناد ارائه داد. امّا اتكا و اكتفا به گزارش هاي پايگاه‌هاي علم سنجي و باليدن به رشد نموداري تعداد توليد مقالات علمي، بدون ترديد آسيب هاي فراواني در پي دارد. لذا در كنار اين اطّلاعات آماري، مي‌بايست تجاري سازي ايده ها و يافته هاي پژوهشي و بازاريابي اطّلاعاتي را نيز مورد توجّه قرار داد. در واقع اگر توليدات علمي و رشد صنايع همزمان و به موازات با يكديگر باشد به شكوفايي و پيشرفت كشور منجر خواهد شد.