تحليل رئاليستي-ايدئولوژيك شخصيت زنان در رمان «شوهرآهوخانم»

انسان، موضوع و مركز اصلي رمان است. رمان، قالبي است كه درباره ي انسان و دغدغه‌هاي وي سخن مي‌گويد. انسان حاضر در رمان، شخصيت ناميده مي‌شود. يكي از اين شخصيت ها، زن است كه بعد از تحولات به وجود آمده در دوران مشروطه، اجازه ي ابراز وجود مي‌يابد. در اين مقاله به بررسي شخصيت‌هاي زن رمان شوهرآهوخانم مي پردازيم. وجود نظريه ها و مكاتب ادبي گوناگون اين امكان را به وجود مي آورند كه آثار ادبي از ديدگاه ها و زواياي ديد گوناگوني مورد مطالعه، تحليل و بررسي قرار بگيرند. بررسي شخصيت هاي زن رمان مذكور بر مبناي «نظريه ي ايدئولوژي» و بررسي«رئاليستي» شخصيت ها مي تواند خوانشي نو از اين رمان باشد. بررسي اينكه چه شخصيت هايي در اين رمان، ايدئولوژيك هستند و كدام شخصيت ها، رئاليست، و اينكه آيا زنان اين داستان در جهت همراهي وهماهنگي با ايدئولوژي مردسالار حاكم گام بر مي دارند يا سعي بر آن دارند كه در برابر اين ايدئولوژي ايستادگي كنند، سؤال هاي اصلي اين مقاله است. هدف از اين پژوهش در وهله ي اول بررسي شخصيت زنان اصلي داستان و سپس بررسي شخصيت هاي زن ديگر و ميزان تأثيرپذيري آنان از ايدئولوژي مردسالار است. بعد از استخراج داده‌ها و تحليل آن ها اين نتيجه حاصل آمد كه علي محمد افغاني به عنوان يك نويسنده ي مرد در اين رمان پيشامدرن، بيشتر زنان را پذيراي ايدئولوژي مرد سالار مي داند. فقر، زنان ايدئولوژيك را دچار مشكلات عاطفي و كشمكش هاي روحي مي نمايد و در طول داستان آنان را بين زن بودن و دغدغه اقتصادي دچار تزلزل مي كند. در اين پژوهش نخست خلاصه اي از داستان ارائه مي شود سپس به بررسي ايدئولوژي از ديدگاه آلتوسر مي پردازيم و شخصيت ها در دو بعد ايدئولوژيك و رئاليست مورد بررسي قرار مي گيرند.