نقش آيين هاي مذهبي در ساختار شهر سنتي مطالعه موردي: شوشتر

نماد ها و آيين هاي مذهبي در طي قرن ها همواره نظم و قواعدي را در ساختار شهر هاي سنتي جاري كرده اند. شايد بتوان يكي از دلايلي را كه شهر ها در گذشته پاسخگوي بسياري از نيازهاي روحي و رواني ساكنان خود بوده اند را در اين نظم و خوانايي جستجو كرد. در مجتمع هاي زيستي سنتي از آنجا كه مذهب و مراسم مذهبي از اهميت بسيار برخوردار است، لذا ساختار آنها تحت تاثير اعتقادات مذهبي مردم انتظام مي يابد .شهر تاريخي شوشتر به دليل بافت سنتي تقريبا دست نخورده و امكان بازشناسي پيكره بندي آن( قبل از دوران معاصر) و همچنين شور و اشتياق مردم در برگزاري اين آيين ها به عنوان نمونه موردي انتخاب شد.مطالعات انجام شده تعامل تاريخي پيكره بندي شهر را با مجموعه آيين هاي سوگواري امام سوم شيعيان نشان مي دهد. در اين پژوهش مشاهده خواهيم كرد كه قواعد حاكم بر اين مراسم، ساختار بي روح امروزين شهر را شكسته و به صحنه اي يكپارچه تبديل ميكند.تكايا و امام زاده ها، حسينيه ها و مساجد به عنوان نقاط كانوني و تاثير گذار در ساختار شهر مي باشند. تطبيق فضاها و عناصر شهري و صحنه هاي برگزاري مراسم سوگواري ماه محرم با پيكره شهر تا حدي است كه بدون توجه به اين مراسم آييني نميتوان تحليل كاملي از شكل و سازمان دهي فضاهاي شهري بدست داد.در اين ايام شهر نقش روزمره خود را رها كرده و تبديل به صحنه نمايشي عظيم ميشود. اين نمايش كه توسط ساكنان شهر به صحنه در مي آيد پيوند بين شهر و مردم را بيش از هر زمان ديگرآشكار ميسازد. از مهمترين تاثيرات اين آيين ها ارتباط بيشتر شهروندان با شهر ، ايجاد حس دلبستگي به شهر و شكل گيري موجوديتي واحد از زيستگاهي مقدس است.