اپيستمولوژي بحران آب در رابطه با ظرفيت قابل تحمل محيط و اسلوب زندگي با تاكيد بر مناطق خشك و استان يزد

ايران مركزي به دليل قرار گرفتن در منطقه كمربند پرفشار جنب حاره اي و محصور بودن توسط حصارهاي كوهستاني البرز و زاگرس در شمال و غرب و همچنين دور بودن از كانونهاي رطوبت، از جمله مناطق خشك و بعضا بسيار خشك كره زمين قلمداد مي شود. شواهد رسوب شناسي و ژئومورفولوژيكي مانند تثبيت بيشتر تپه هاي ماسه اي و كوه ريگ ها و حاكميت تعادل بيوستازي در بيشتر اكوسيستم هاي اين منطقه نشان مي دهد كه اقليم در حال حاضر از شرايط رطوبتي بهتري به نسبت دوره هاي گذشته زمين شناسي و اقليمي كواترنري برخوردار است. با اين وجود، اين منطقه به لحاظ منابع آبي(سطحي و زير زميني) دچار كاهش شديدي شده و از نظر زيست محيطي و بويژه زندگي انسان دچار كمبود آب و بحران از اين نظر شده است. علاوه بر مدلهاي متعدد اندازه گيري وضعيت بحران آب مانند مدل فالن مارك، موسسه بين المللي مديريت آب و سازمان ملل كه بحراني شدن ايران مركزي را از نظر منبع آب نشان مي دهند، خشك شدن رودخانه ها و درياچه هاي بخشهاي مختلف ايران مركزي در مقياس ماكرو و تخليه روستاها و آبرساني به آنها در مقياس ميكرو آغاز شدن اين بحران را نشان مي دهند. از اين نظر، بحران آب نه نتيجه خشكسالي، بلكه نتيجه افزايش بار بر محيط، درك غلط از منابع زيستي از جمله منابع آب و تغيير در شرايط و اسلوب زندگي(به شكل استاندارد و جهانشمولي) است به گونه اي كه مردم ايران با داشتن شرايط اقليمي خشك و نيمه خشك، بيشتر از كشورهاي اروپايي با 30-40 برابر بيشتر بارش، آب مصرف مي كنند. اين مقاله از منظر اپيستمولوژيك به بررسي شكل گيري بحران آب در ايران مركزي پرداخته و در همين چارچوب به ارائه راهكارهاي كوتاه مدت، ميان مدت و بلند مدت براي كاهش بحران مي پردازد.