اثرات تغيير اقليم بر بارش و رواناب حوزه شيركوه در استان يزد

تغييرات تدريجي در طبيعت و پديده هاي طبيعي امري بديهي است كه طبق قوانين طبيعي و با نظم خاص در دوره هاي متوالي انجام مي شود و شيوه زندگي و نوع زيستگاه ها براساس آن شكل گرفته است. اما هنگامي كه اين تغييرات ناگهاني ويا غير طبيعي باشد وبه عبارتي برخلاف قوانين موجود باشد ايجاد بي نظمي كرده و آثار آن را مي توان در عوارض و پديده هاي مختلف ملاحظه نمود. سامانه اقليم يك سيستم بهم پيوسته اي از عوامل مختلف طبيعي و انساني است كه اقليم مناطق مختلف را بوجود آورده و نواحي مختلف براساس آن شكل گرفته و به عبارتي با آن هماهنگ شده است. در اين راستا با توجه به تغييرات بوجود آمده در پراكنش نامناسب زماني ومكاني بارش كه اثرات زيانباري را دربر بخش منابع آب در بر دارد مطالعه روند وبررسي علل تغيير اقليم وتداوم خشكسالي هادر حوضه شيركوه يزدكه به لحاظ اكولوژيكي، زيستي و بويژه منابع آب همواره مورد توجه بوده ضروري بنظر مي رسد . بدين منظور جهت بررسي بارش ورواناب درمنطقه شيركوه از آمار 17 ايستگاه هواشناسي شامل يك ايستگاه سينوپتيك، 6 ايستگاه كليماتولوژي و10 ايستگاه باران سنجي معمولي و در بررسي رواناب منطقه از آمار 12 ايستگاه هيدرومتري احداث شده در محل خروجي حوزه هاي آبريز دامنه هاي شمالي و جنوبي استفاده شد. جهت بررسي روند خشكسالي از شاخص SPI ومدل زنجيره ماركوف استفاده گرديد . نتايج نشان مي دهند الگوي رفتار بارش و رواناب در اين منطقه تغييركرده ومنجر به ناهنجاريها دراقليم گرديده بطوريكه عليرغم بارش بيش از نرمال ، رواناب كاهش قابل ملاحظه داشته ورونديابي بارش حاكي از تداوم خشكساليها در سالهاي اخير دراستان بوده ،اين درحلي است كه براساس توالي هاي خشكسالي و ترسالي مي بايست شرايط ترسالي بر منطقه حاكم باشد .نتايج نشان مي دهند توزيع مكاني بارش در مناطق دشت و ارتفاع از رابطه مستقيم با ارتفاع تبعيت نمي كند ونسبت اقزايش بارش در مناطق مرتفع خيلي كمتر از ميزان بارش در مناطق دشت مي باشد . همچنين توزيع زماني بارش درفصول مختلف با دروه نرمال همخواني ندارد و مدل پيش بيني شرايط ترسالي وخشكسالي با بارش ساليانه تحقق يافته وشاخص spi هماهنگي ندارد كه همگي دال بر تغيير اقليم مي باشد .