سميت اسانس سير روي لاروهاي سوسك كلرادوي سيب زميني، Leptinotarsa decemlineata (Say)

سوسك كلرادوي سيب زميني خطرناك ترين آفت محصول سيب زميني در سرتاسر جهان و ايران مي باشد. استفاده از آفت كش هاي شيميايي روش عمده ي كنترل اين آفت محسوب مي شود اما كاربرد اين سموم اثرات جانبي متعددي مانند اثرات نامطلوب روي محيط زيست و سلامتي انسان را در پي داشته است. بنابراين توليد آفت كش هاي سالم و طبيعي براي جايگزيني با سموم شيميايي ضروري است. اسانس هاي گياهي به عنوان تركيبات طبيعي سالم، ارزان و در دسترس پتانسيل بالاي را در مديريت تلفيقي حشرات آفت نشان داده اند. در تحقيق حاضر سميت اسانس گياه سير، Allium sativum L.، آن روي لاروهاي سوسك كلرادوي سيب زميني ارزيابي شد. پنج غلظت از اسانس از 4 تا 20 ميكروليتر بر ميلي ليتر با استفاده از تويين 80 (02/0 درصد) و آب مقطر تهيه شدند. ديسك هاي برگي به قطر 3 سانتي متر از برش برگ هاي تازه ي سيب زميني تهيه شده و به مدت 20 ثانيه درون غلظت هاي مورد نظر قرار داده شدند. بعد از 15 دقيقه كه ديسك ها در شرايط اتاق خشك شدند به داخل ظروف پتري منتقل شده و لاروها به آن ها افزوده شدند. نتايج آزمون توكي در سطح احتمال 5 درصد نشان داد كه تفاوت هاي معني داري در درصد مرگ و مير لاروها تحت تاثير غلظت هاي مختلف اسانس وجود داشت. غلظت هاي مورد نياز براي از بين بردن 50 درصد جمعيت آفت (LC50) با حدود اطمينان مربوطه براي زمان هاي 24 و 48 ساعت به ترتيب (52/ 17 – 29/ 8) 18/11 و (63/ 10 – 42/ 5) 87/7 ميكروليتر بر ميلي ليتر برآورد شد. همبستگي مستقيمي بين افزايش غلظت اسانس با ميزان مرگ و مير آفت به دست آمد. نتايج نشان داد كه اسانس مستخرج از گياه سير مي تواند براي مديريت سوسك كلرادوي سيب زميني در راستاي كاهش اثرات مخرب سموم شيميايي مناسب باشد.