بررسي پتانسيل گوهرسنگي كاني واريسيت (Variscite) در بخش روباز معدن سرب و روي كوشك –يزد

در بسياري از ذخاير معدني دنيا شاهد كانه زايي هاي فرعي در قالب كاني هاي مختلفي مانند گروه سيليكاتها، فسفات ها وكربناتها هستيم. اين كاني ها در معادن اغلب به عنوان باطله محسوب ميشوند و جداسازي آنها ازكانسنگ اصلي متحمل هزينه هاي زيادي است. از سوي ديگر اين كاني هاي باطله ميتوانندگاهي درآمدي بيش از درآمد حاصل از كانسنگ اصلي معدن داشته باشد و يا بتواند بخشي عمده اي از هزينه هاي معدن را جبران كنند. صنعت گوهر سنگها از اين نظر حائز اهميت است كه گاهي اكتشاف چنين كاني هايي حتي با ذخيره اي كم (در مقايسه با كان توده هاي اصلي معدن) ميتواند چرخه ي تجارتي پرسود راآغاز كنند. در دنيا مثال هاي متعددي در اين باره وجود دارد و در ايران ميتوان به فيروزه ميدوك، رودونيت كهنوج،كوارتز هاي قلعه زري و انواع عقيق هاي شمال شرق ايران اشاره كرد،كه البته اين صنعت در كشور هنوز در ابتداي راه است و نيازمند تحقيقات بيشتر براي كسب مهارت در روش هاي اكتشاف، استخراج صحيح ، تراش مناسب ، بهسازي و جواهرسازي است. در بخش روباز معدن سرب-روي كوشك يزد به دليل وجود محيطي مناسب و غني از فسفات ( همجواري با كانسار فسفات اسفوردي) و عدم وجود عنصر مس شرايط مناسبي براي تشكيل كاني زيباي واريسيت (AlPO₄•2(H₂O)) ايجاد شده است. طيف رنگي بسيار زيبا از سبز پُررنگ تا ملايم و وجود رگچه هاي سياه گرافيت همراه با ديگر فسفاتها نظير ندول هاي زرد رنگ كاني كراندليت (Crandallite) باعث شده است كه انواع مختلفي از كاني واريسيت (توده اي ، شجري ، ندولار) را شاهد باشيم كه اين مقاله به بررسي ويژگي هاي گوهرشناختي، گوهرتراشي و تجارت اين گوهرسنگ زيبا مي پردازد.