سيماي زن در داستان هاي محبوب القلوب

بررسي جايگاه زن در ادبيات، رويكردي است كه مورد توجه فمينيسم ادبي قرار گرفته است. اين راهكار به ويژه براي تحليل ادبيات داستاني بسيار كاربردي و مناسب است. يكي از انواع ادبي اي كه در ادبيات داستاني همواره مورد تحليل جامعه شناسان، مردم شناسان و تحليل-گران ديگر حوزه هاي علوم انساني قرار مي گيرد، داستان هاي عاميانه است. بررسي داستان-هاي عاميانه از منظر شخصيت شناسي مي تواند به افزايش شناخت ما از جايگاه و نقش افراد در اجتماع كمك كند؛ چراكه اين داستان ها برآمده از تجربيات مردم است و همواره در ميان مردم رواج داشته است. مجموعه داستان هاي محبوب القلوب از معدود آثار بازمانده در حوزۀ ادبيات داستانيِ عاميانه در دورۀ صفويه است كه در اين مقاله آن را از منظر جلوه هاي زنانه بررسي كرده ايم. رويكردي كه در اين پژوهش مورد استفاده قرار گرفته، رويكرد جوزفين دانِوَن نظريه پرداز فمينيست ادبي است. در اين كتاب، مخاطب با دو نوع نگاه متفاوت به زنان در خلال حكايت ها مواجه مي شود. در بخش نخست، زن غالباً ابژه‌اي است كه سوژه‌اي به نام مرد، او را تعريف مي كند؛ ولي در بخش خاتمه، قهرمان داستان، زني است كه هم جمال صورت و هم نيكويي سيرت دارد و با درايت، مرداني را كه قصد آزار و دست درازي به او داشته اند، به هلاكت مي رساند.