پرده پوشي و پرده درآيي : تحليل نقش پرده در قصه‌ي مري كردن چينيان و روميان

روايت دفتر اول مثنوي از مري كردن چنينيان و روميان را همچنان كه خود مولانا بدان اذعان دارد ، در حكم تمثيلي براي گذار از كثرات به وحدت در چارچوب تصوف به شمار آورده اند. اين مقاله به جاي تمركز بر تفسير تمثيلي روايت مولانا درصدد تفسير مؤلفه مركزي اين روايت يعني پرده است. اين مؤلفه در روايت چينيان و روميان دو قطب معنايي پرده پوشي و پرده درآيي را با خود به دنبال دارد؛ دو قطبي كه مبناي روايي اين داستان را ايجاد مي كنند. با توجه به اهميت مؤلفه پرده ، روايت مولانا با داستان اساطيري يوناني نبرد پاراسيوس و زئوكسيس مقايسه مي شود و كاركردهاي روايي پرده در هر يك از اين روايت ها مورد تفسير قرار مي گيرند. روايت مثنوي از مري كردن.... صرفا براي پرده نقشي واسطه اي قائل است ، در حالي كه در روايت يوناني ، پرده هم در مقام واسطه و هم در مقام موضوع روايت است. در روايت مثنوي پرده پوشي در خدمت پرده درآيي است و در نهايت غايت خود را در آن مي يابد ، در حالي كه در روايت يونايي غايت پرده پوشي همان نشان دادن در پرده ماندن است. پرده هم در مقام حقيقت است و هم در مقام مجاز.