شماره ركورد كنفرانس :
3875
عنوان مقاله :
ويژگيهاي صوري نقوش به كار رفته در ظروف سفالي قرن 7 هجري در ري و كاشان
پديدآورندگان :
داننده سميرا bastanshenasi@m-iau.ac.ir مدرس گرافيك در موسسه غيرانتفاعي فردوس , خراساني كاظم bastanshenasi@m-iau.ac.ir مدرس موسسه غيرانتفاعي فردوس مشهد و سوره تهران
كليدواژه :
دوره ايلخاني , سفالگري , نقوش اصلي و فرعي , آهنگ بصري , تركيب.
عنوان كنفرانس :
نخستين همايش ملي باستان شناسي و هنر سفال و سفالگري
چكيده فارسي :
قرن هفتم هـ كه همزمان با دورة ايلخاني در ايران است، شامل مرحلة نويني از سفالگري ميشود.در اين دوره،نقوش متنوعي در سفالينهها مشاهده ميشود.ري و كاشان از مراكز مهم سفالگري اين دوره محسوب مي شوند. سفالينه هاي به دست آمده از اين مناطق، نقوش متعددي دارد. از مهمترين نقشهاي به كار رفته در سفالينه هاي اين دوره تصاوير انساني، گياهي و جانوري است، كه در بين آنها نقوش انساني بيش از بقيه مشاهده مي شود. نتايج بررسي نشان ميدهد، كه نقوش گياهي و انساني در كاسه و بشقابهاي سفالين ري بيش از كاشان به كار رفته است.تأثير هنر خاور دور در اين سفالينه ها بسيار مشهود است.چنانكه اين تأثيرات در چهره شخصيت هاي تصوير شده بر اين ظروف، تصوير گلبرگ هاي گل نيلوفر آبي بر كاسه ها ، استفاده از موجودات افسانه اي چين كه تا قبل از حمله مغول در هنر ايران ناشناخته بود، مشاهده ميشود. در كاسه و بشقابها نقوش اصلي و فرعي با تناسب كار شده است.نقوش اصلي شامل تصاويري است كه در مركز ظرف آمده است. در برخي موارد در كاسههاي ايستاده و گود، نقش اصلي، شامل تصاويري است كه دور تا دور بدنة كاسه،نقش بسته است. نقوش فرعي نيز آن دسته از نقشهايي را در بر ميگيرد كه در اطراف و لبة ظروف به عنوان حاشيه آمده است. تمتع از نقوش تكرار شونده، آهنگ بصري را شامل شده است.آهنگ بصري بر نوع تركيب اين نقوش تأثير داشته است. تركيب دايره اصليترين تركيب شكل گرفته در اين ظروف است، كه با توجه به نوع چيدمان نقوش و هماهنگي اين نقوش با شكل ساختاري ظرف، ايجاد شده است.